آیا بیمارانی که پیس میکر دارند میتوانند ام آر آی انجام دهند؟
انواع پیس‌میکر و شرایط انجام ام آر آی
پیس میکرها (ضربان ساز قلب) معمولا به ۲ دسته تقسیم میشوند ؛
- (قدیمی تر) MRI-Unsafe
به هیچ عنوان نباید وارد MRI شوند؛ وخطر بسیار بالایی دارند.
- MRI-Conditional:
مدلهای جدیدی که با شرایط خاص (مثلاً میدان ۱.۵ تسلا تنظیمات محدود SAR و مود ویژه MRI) میتوانند وارد MRI شوند. در این حالت باید پیس میکر قبل از اسکن به MRI Mode تغییر داده شود (مثلاً pacing ثابت یا غیر فعال سازی موقت برخی عملکردها) بعد از ،اسکن مجدداً باید به تنظیمات قبلی بازگردانده شود.
ورود اشتباه پیس میکر قدیمی به دستگاه ام آر آی
اگر بیماری که پیس میکر (ضربان ساز قلب) غیر سازگار با MRI دارد به اشتباه وارد دستگاه MRI شود و تصویربرداری شروع شود چندین خطر جدی وجود دارد :
- اثر میدان مغناطیسی استاتیک (BO): که میتونه باعث حرکت یا جابه جایی پیس میکر یا لیدهای اون بشه (اثر کششی و گشتاوری).
- جریانهای القایی RF (امواج رادیوفرکانس): باعث گرمایش در لیدهای پیس میکر میشه و می تونه باعث سوختگی یا آسیب به بافت قلبی شود.
- اختلال عملکرد الکترونیکی : میدان مغناطیسی و پالسهای گرادیان میتونن باعث خاموش شدن ریست یا عدم کارکرد مناسب دستگاه بشن (مثلاً pacing نامنظم یا حتی آریتمی خطرناک) که در نهایت منجر به ایست قلبی یا آریتمی کشنده میشه.
به محض آگاه شدن از اینکه بیمار دارای پیس میکر ناسازگار است باید اسکن را فوراً متوقف و بیمار را از اتاق MRI خارج کنید.
علائم حیاتی و ریتم قلبی بیمار بلافاصله توسط متخصص قلب برسی بشه.
*** توجه داشته باشید؛ حتی اگر بیمار بعد از MRI علامت دار نیست:
-بیمار باید توسط متخصص قلب و الکتروفیزیولوژی و برنامه ریز پیس میکر به منظور چک کردن عملکرد پیس میکر با Programmer تحت نظر باشد.
اقدامات لازم قبل از انجام ام آر آی
اگر شما پیس‌میکر دارید و نیاز به ام‌آر‌آی دارید، حتماً باید مراحل زیر طی شود:
- اطلاع به پزشک: اولین و مهم‌ترین قدم، اطلاع دادن به پزشک رادیولوژیست و متخصص قلب در مورد داشتن پیس میکر است.
- بررسی نوع پیس‌میکر: متخصص قلب باید مدل دقیق پیس‌میکر و سیم‌های (لیدهای) آن را بررسی کند تا مشخص شود آیا دستگاه شما از نوع MRI-Conditional است یا خیر.
- تنظیم پیس‌میکر: قبل از اسکن، یک متخصص قلب یا تکنسین مربوطه، پیس‌میکر شما را در یک حالت ایمن برای ام آر آی (MRI mode) قرار می‌دهد.
- انجام ام آر آی تحت نظارت: اسکن باید در مرکزی مجهز و با حضور تیمی که تجربه کار با بیماران دارای پیس میکر را دارند، انجام شود (مرکز تصویربرداری پزشکی پارس). در طول اسکن، وضعیت بیمار به دقت تحت نظر قرار می‌گیرد.
- بازگرداندن پیس‌میکر به حالت عادی: پس از اتمام ام‌آر‌آی، دستگاه دوباره توسط متخصص به حالت تنظیمات اولیه و عادی خود بازگردانده می‌شود.
