ام ار آی چیست؟

/در /توسط

ام ار آی روش تصویر برداری پزشکی است.امواجی که در فرایند MRI مورد استفاده قرار میگیرد امواج رادیویی و مغناطیسی هستند که ضرری برای بدن ندارند طبق قوانینی که در فیزیک وجود دارد، پروتون هایی که در هسته ی اتم ها قرار گرفته اند مانند کره زمین ، حول یک محور به دور خود می چرخند و یک میدان مغناطیسی ، اطراف خود تولید می کنند. در MRI  نیز برای تصویربرداری از داخل بدن از این قانون فیزیک و میدان مغناطیسی ایجاد شده استفاده می کنند.

بدن انسان بطور عمده از اب و چربی تشکیل شده است آب که خود تشکیل شده از دو اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن می باشد، حدود ۳/۲ وزن بدن را شامل می شود همچنین چربی نیز به مقدار زیاد حاوی هیدروزن است بنابراین مقدار اتم هیدروژن بدون حدود ۶۳ درصد است. هیدروژن موجود در بدن دارای خواصی است که به هدایت و کنترل میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط امواج ، کمک می کند به همین دلیل ام ار آی به عنوان یک روش تشخیصی مناسب شناخته می شود.

بطور خلاصه در MRI ، بیمار درون یک میدان مغناطیسی بسیار قوی قرار می گیرد دستگاه MRI لوله ای است که توسط آهن ربای دایره ای شکل ، احاطه شده است که باغعث ایجاد میدان مغناطیسی می شود این میدان مغناطیسی باعث می شود که پروتون ها ی هسته اتم ، در محوری که امتداد خطوط میدان مغناطیسی قرار دارد ، بچرخند پس از قرار گرفتن بیمار درون میدان مغناطیسی امواج رادیویی خاصی بصورت پالس به بدن بیمار فرستاده می شود و باعث می شود که محور چرخش پروتون ها کمی تغییر کند با تمام شدن یا قطع ارسال پالس های رادیویی به بدن محور چرخشی پروتون ها مجددا در راستای خطوط میدان مغناطیسی قرار می گیرد این بازگشت به محور قبلی موجب ایجاد موج رادیویی می شود سپس این امواج توسط گیرنده های MRI  دریافت می شوند و به رایانه ارسال می شوند امواج در رایانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و به تصاویری از درون بدن تبدیل می شوند هر نقطه از بدن که پالس های قویتری ارسال کند یعنی هیدروزن بیشتری دارد و نشان دهنده ی آب بیشتر در آن نقاط می باشد میتوان گفت MRI  نشان می دهد کدام نقطه بدن میزان آب بشتری دارد و با بیمار شدن بافت ها این غلظت آب تغییر می کند

امروزه برای تشخیص بسیاری از بیماری ها انجام MRI توصیه می شود بعنوان مثال تمام ناهنجاری های مغز و نخاع توسط MRI  تشخیص داده می شود.

MRI مغز : برای بررسی مغز ، نخاع ، چشم ها ، گوش و سایر اعضای سر و گردن به کار می رود . همچنین در تشخیص مشکلات ستون فقرات مانند پارگی و جابجایی دیسک بین مهره ها ، تشخیص و بررسی تومورها ، خونریزی مغز و سکته های مغزی کاربرد دارد.

MRI ستون مهره ها :

جهت بررسی مشکلات نواحی ستون فقرات مانند بیرون زدگی یا تورم دیسک و تنگ شدن کانال نخاعی کاربرد دارد علاوه بر این بررسی وضعیت بیمارانی که تحت عمل جراحی ستون فقرات قرار گرفته اند.

MRI مفاصل و استخوانها : در MRI مفاصل و استخوان ها وضعیت استخوان ها و مفاصل و نیزبافت نرمی که به آن متصل مثل عضلات و تاندون ها ، مورد بررسی قرار می گیرد.

MRI شکم : مهمترین کاربرد MRI  در شکم ، بررسی کبد ، پانکراس و بطورکلی اندام های درونی شکم می باشد. گاه mri با تزریق ماده حاجب مخصوص mri گادولینیوم جهت افزایش کنتراست تصویر انجام می شود.

MRI مخصوص دستگاه گردش خون و عروق : برای بررسی عروق مرتبط با مغز و گردن و بررسی قلب و عروق کاربرد دارد.

نکاتی که قبل از انجام MRI  باید رعایت کنید:

به منظور بالا بودن دقت نتایج حاصل از MRI لازم است بیماران نکاتی را رعایت کنند

بیمار باید در طول تصویربرداری در محفظه دستگاه کاملا بی حرکت باشد و به توصیه های کارشناس و پرستار بخش mri عمل کند.

در زمان انجام MRI صداهای زیادی تولید می شوداین صداها طبیعی است پس نگران نباشید و نترسید در صورتی که از قرار گرفتن در محیط های تنگ دچار هراس و اضطراب می شوید قبل از شروع MRI کارشناس یا پرستار بخش را در جریان قرار دهید.

بدلیل اینکه برای انجام MRI بیمار درون یک میدان مغناطیسی قرار میگیرد وجود اجسام فلزی ممکن است موجب اختلال و حتی خطر شود از اینرو در صورت داشتن سمعک باتری قلبی یا دریچه مصنوعی قلب کاشت حلزون گوش پلاتین و … حتما بخش MRI را در جریان قرار دهید.

همچنین باید از بهمراه داشتن وسایل الکترونیکی مانند تلفن همراه زیورالات کارت اعتباری و … خودداری کنید.

در صورتیکه قصد انجام MRI سر یا صورت دارید از آرایش کردن و داشتن لنزهای تماسی اجتناب کنید.

گاهی برای تشخیص بهتر پزشک استفاده از ماده حاجب را توصیه می کند.

این ماده داخل سیاهرگ بیمار تزریق می شود بیمار باید حداقل ۴ ساعت قبل از تزریق ناشتا باشد و هرگونه حساسیت دارویی یا غذایی را اطلاع دهد.

دقت کنید که اجسام زیر را تحت هیچ شرایط به همراه نداشته باشید

انواع کارت های بانکی

اجسام الکترونیکی مانند تلفن همراه و ساعت هوشمند

سمعک

گیره و سنجاق مو

انواع کلید – ساعت

انواع سکه

لباس های حاوی دکمه ، قلاب و سنجاق

کفش و کمربند

ایمپلنت گوش

گیره آنوریسم مغزی

قطعات فلزی در بدن

دندان مصنوعی

باطری قلبی از موارد منع انجام ام ار آی است

در صورتی که ترس از فضای بسته دارید ( کلاستروفوبیا) حتما از قبل اطلاع دهید

عوارض جانبی MRI

MRI یک روش تشخیصی بی خطر برای بدن محسوب می شود اما در برخی از افراد ممکن است پس از انجام MRI عوارض جانبی کوتاه مدتی بوجود آید.

احساس خستگی

سردرد برخی بیماران پس از پایان MRI ممکن است از سردرد شکایت کنند یکی از علل سردرد ممکن است صداهای باشد که در حین انجام MRI تولید می شود

سرگیجه : ممکن است بلافاصله یا چندین ساعت پس از MRI بوجود آید.

 

زنان باردار نباید در طول سه ماهه اول بارداری خود MRI بگیرند مگر اینکه انجام MRI الزامی باشد البته MRI با تزریق ماده کنتراست به هیچ وجه توصیه نمی شود.

ام ار آی

کاربرد MRI

مشاهده تشخیص ناهنجاری های مغز و نخاع

مشاهده و تشخیص تومور مغزی کیست ها و سایر ناهنجاری ها در قسمت های مختلف بدن

غربالگری سرطان سینه برای زنانی که در معرض خطر بالای سرطان سینه قرار دارند (MR ماموگرافی )

صدمات یا ناهنجار یهای مفاصل مانند شانه و زانو و …

تشخیص بیمار یهای اندام های شکم مانند کبد

ارزیابی درد لگن در زنان با عللی مانند فیبروم و آندومتریوز

ارزیابی و تشخیص کانسر پروستات

تشخیص بیمار یهای عروق شریانی و وریدی کل بدن

سخن پایانی

MRI یک روش تصویربرداری ایمن و مفید است که پزشک به دلایل مختلف آنرا تجویز می کند اگر برای انجام MRI نگران هستید و یا ابهاماتی دارید پزشکان متخصص و کادر حرفه ایی مرکز تصویربرداری پارس آماده پاسخگویی به شما هستند. همچنین می توانید از تجهیزات به روز و ککارآمد این مرکز برای انجام انواع روش های تصویربرداری استفاده کنید.

اشعه ایکس/ پاسخی به تمام سوالات شما

/در /توسط

اشعه ایکس چیست و چه کاربردی دارد؟

اشعه ایکس شکلی از تابش الکترومغناطیسی است که می تواند به بدن انسان نفوذ کند یا از آن عبور کند و تصاویر سایه مانندی از استخوان ها و برخی از اندام ها ایجاد کند. تصاویر می توانند نشانه هایی از بیماری و آسیب را نشان دهند.

اشعه ایکس در پزشکی در روش هایی مانند روش های ذیل کاربرد دارد:

رادیوگرافی، که یک تصویر ثابت۲ بعدی با اشعه ایکس ایجاد می کند.

فلوروسکوپی، که امکان مشاهده حرکات در بدن و برخی روش های تشخیصی و درمانی را فراهم می کند. (مثل یک فیلم سینمایی از بدن با استفاده از اشعه ایکس)

توموگرافی کامپیوتری یا همان سی تی اسکن، که تصاویر ۲ بعدی و ۳ بعدی با جزئیات بیشتری را تولید می کند.

در تصویربرداری های با اشعه ایکس، بدن مقداری از انرژی اشعه ایکس را جذب می کند. مقدار پرتوی جذب شده در بدن را اصطلاحا دوز تابشی می نامند. دوزهای تابش جذب شده بسیار کم بوده و در طی روش های تصویربرداری عموماً عوارض جانبی ایجاد نمی کنند، اما همچنان توصیه می شود که دوزها را تا حد ممکن کاهش دهیم. دوزهای بسیار زیاد در پرتودرمانی برای جلوگیری از تکثیر سلول های سرطانی استفاده می شود.

 

اشعه ایکس چقدر ایمن است؟

عوارض جانبی از دوز پرتو جذب شده در پرتونگاری تشخیصی بسیار نادر است. به عنوان مثال، دوز تابش جذب شده از یک رادیوگرافی از قفسه سینه یا از جمجمه، شکم، ناحیه لگن، بازوها، شانه یا زانو بسیار کم است و کمتر از میزان اشعه دریافتی سالانه از منابع طبیعی است. حتی در این سطوح پایین قرار گرفتن در معرض تابش، نمی توان از این مورد چشم پوشی کرد که دوز دریافتی می تواند باعث سرطان یا اثرات ژنتیکی شود، بنابراین همواره احتیاط های لازم توسط پرسنل مجرب و آموزش دیده هنگام تصویربرداری مد نظر قرار می گیرند.

منظور از میزان اشعه دریافتی سالانه از منابع طبیعی آن است که در اطراف ما به طور طبیعی اتم های پرتوزا (رادیواکتیو) وجود دارند و بدن ما همواره در معرض تابش پرتوهایی شبیه به اشعه ایکس هستند، اما دوز این پرتوها آنقدر کم است که مشکلی برای انسان ایجاد نمی کنند.

 

کدام روش ها با دوزهای پرتوی بالاتر همراه هستند؟

سی تی اسکن و روش‌های مداخله‌ای مانند آنژیوگرافی و کاتتریزاسیون قلبی با دوزهای بالاتر تابش، حدود ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ برابر بیشتر از رادیوگرافی قفسه سینه دوز پرتوی دارند.

 

اثرات احتمالی اشعه بر سلامتی من چیست؟

بیشتر بررسی های تشخیصی اثر نامطلوبی ندارند. دوز جذب بالاتر به معنای خطر بالاتر برای عوارض جانبی است.

عوارض جانبی اشعه ایکس می تواند شامل قرمزی پوست، ناباروری، آب مروارید و ریزش مو باشد، اما تا کنون حتی یک مورد از این عوارض در بیمارانی که تحت تابش پرتوهای تشخیصی (رادیوگرافی، فلوروسکوپی، CT، آنژیوگرافی و پزشکی هسته ای) قرار گرفته اند گزارش نشده است.

قرارگیری در معرض پرتو ایکس می تواند موجب بروز سرطان شود اما باید توجه داشته باشیم که این خطر با بزرگی دوز و با تعداد تصویربرداری های انجام شده برای فرد افزایش می یابد. این بدان معناست که خطر سرطان ناشی از پرتوگیری، افرادی را که دفعات کمی در زندگانی خود مجبور به انجام تصویربرداری های تشخیصی می شوند تهدید نمی کند.

 

چقدر تشعشع قابل قبول است؟

هیچ محدودیت تجویزی برای دوز پرتو برای بیماران وجود ندارد. این بدان معنی است که وقتی این روش توسط پزشک توجیه می شود (یعنی پزشک به عنوان یک فرد آگاه نسبت به خطرات پرتو، بیماری فرد و روش های لازم برای تشخیص بیماری، انجام یک  فرآیند تصویربرداری با اشعه ایکس را برای بیمار لازم بداند)، هیچ مقدار پرتو برای بیمار بیش از حد نخواهد بود. پزشک مزایا در مقابل خطرات را در نظر می گیرد. همچنین چندین سازمان بین المللی دستورالعمل ها و توصیه هایی را بر اساس داده های علمی ایجاد کرده اند که تمامی کارکنان سیستم درمانی کشور به این اصول مقید هستند.

علاوه بر این، پرتوکاران (افرادی که برای تصویربرداری های پزشکی با استفاده از اشعه ایکس سال ها آموزش تخصصی در دانشگاه ها دیده اند) همواره سعی می کنند تا با استفاده از اصول علمی و اخلاقی دوز پرتویی بیماران را حداقل نگاه داشته و از پرتوگیری های غیرضروری در جوامع جلوگیری شود.

اشعه ایکس

چگونه مطمئن شوم مرکزی که برای انجام تصویربرداری با اشعه ایکس به آن مراجعه می کنم بی خطر است؟

تجهیزات اشعه ایکس توسط کارکنان واجد شرایط نگهداری و به صورت دوره ای آزمایش می شوند. این تجهیزات تنها توسط افرادی که در رابطه با تصویربرداری های با پرتو ایکس و حفاظت از بیماران در برابر این پرتوها آموزش های تخصصی لازم را دیده اند مورد استفاده قرار می گیرد تا علاوه بر تولید تصاویر با کیفیت، اصول ایمنی پرتو به صورت کامل برای همه بیماران رعایت شود. ایمنی پرتو شامل مدیریت دوزهایی است که بیماران در معرض آن قرار می گیرند، این اصول توسط مراجع مدیریتی بالاتر (مانند وزارت بهداشت و سازمان انرژی اتمی در ایران) تببین و به مراکز پرتونگاری ابلاغ می شوند. همچنین رعایت این اصول در مراکز پرتونگاری توسط مراجع ذکر شده به صورت دوره ای نظارت می شود.

 

چگونه می توانم بفهمم که آیا دوز تابش مورد نیاز را دریافت می کنم و نه بیشتر؟

در درجه اول باید بدانیم فردی که تصویربرداری ما را انجام می دهد یک فرد آموزش دیده، متبحر و با تجربه بوده و می توانیم به دانش و تجربه او در راستای حفاظت از خود اطمینان کنیم. برخی از اصولی که یک پرتوکار برای حفاظت از بیماران در حین پرتونگاری مد نظر قرار می دهد عبارتند از:

  • هرگونه پرتونگاری تشخیصی باید از نظر علم پزشکی و از نظر اخلاقی توجیه پذیر باشد. مزایا و خطرات روش تشخیصی مورد نظر باید در نظر گرفته شود و امکان استفاده از روش‌های دیگر که مستلزم قرار گرفتن در معرض تشعشع نیستند باید بررسی شود. یعنی پرتوگیری بیمار تنها در شرایطی صورت می گیرد که حتما لازم باشد.
  • پس از توجیه، پرتونگاری باید با حداقل دوز پرتو انجام شود. این امر مستلزم دستیابی به کیفیت تصویر مناسب است و در عین حال پرتودهی را تا حد قابل قبولی پایین نگه می دارد. این اصل بهینه سازی است که پرتونگاران برای تبهر در آن سال ها آموزش می بینند.
  • از انجام معاینات مکرر غیرضروری باید خودداری شود. گاهی اوقات برای نظارت بر پیشرفت، به ویژه در مورد درمان سرطان، معاینات مکرر مورد نیاز است اما در رابطه با دیگر بیماری ها پزشکان متخصص سعی می کنند از روش های پایش بدون استفاده از پرتو ایکس (مثل MRI و سونوگرافی) بهره ببرند.

 

آیا من بعد از تصویربرداری با اشعه ایکس رادیواکتیو می شوم؟

خیر، اشعه ایکس باعث ایجاد رادیواکتیویته نمی شود. هیچ محدودیتی در ارتباط با عزیزان و فرزندانتان بعد از انجام روش های تصویربرداری رادیوگرافی، سی تی اسکن، فلوروسکوپی و آنژیوگرافی ندارید.

 

چه روش های جایگزینی در دسترس هستند که از اشعه ایکس یا رادیواکتیویته استفاده نمی کنند؟

سونوگرافی و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) از اشعه ایکس یا رادیواکتیویته استفاده نمی کند. سونوگرافی برای معاینه لگن و شکم به ویژه در بارداری و برای پستان، بیضه ها و بافت های نرم گردن و اندام ها مفید است. در صورت وجود، MRI به طور فزاینده ای برای اسکن سر، ستون فقرات و مفاصل استفاده می شود.

 

آیا می توانم در دوران بارداری تحت بررسی اشعه ایکس قرار بگیرم؟

بله، اما با اقدامات احتیاطی خاص و در شرایط حاد و خاص.

هدف به حداقل رساندن دوز پرتویی جنین است. جنین نسبت به بزرگسالان یا کودکان نسبت به اثرات نامطلوب تشعشع حساس تر است. برای بسیاری از روش های تصویربرداری مانند معاینات ناحیه سر با اشعه ایکس (از جمله اشعه ایکس دندان)، قفسه سینه و اندام ها، دوز برای جنین بسیار کم است زیرا ناحیه لگن بیمار در معرض پرتو اشعه ایکس قرار نمی گیرد. با این حال اصل توجیه پذیری در این شرایط نقش بسیار حیاتی ایفا می کند، تصویربرداری اشعه ایکس از بانوان باردار فقط و فقط باید در شرایطی صورت گیرد که به هیچ عنوان امکان به تعویق انداختن تصویربرداری یا استفاده از روش های تصویربرداری دیگر ممکن نباشد.

به عنوان مثال پزشکان ممکن است روش‌هایی را که ناحیه لگن و جنین را در مسیر مستقیم پرتو ایکس قرار می‌دهند یا حتی روش فلوروسکوپی یا بررسی‌های CT را برای مادر باردار در نظر بگیرند. اگر این روش برای سلامت مادر ضروری و حیاتی باشد، پرتونگاران و پزشکان اقدامات خاصی را انجام می دهند تا دوز پرتوی جنین تا حد امکان پایین نگه داشته شود.

 

چرا پرسنل مراکز تصویربرداری هنگام تصویربرداری با اشعه کنار بیمار نمی مانند؟ آیا اشعه خیلی مضر است؟

همانطور که پیش تر گفته شد تعداد دفعات مواجهه با پرتو ایکس روی اثرات نامطلوبی که می تواند بر روی بدن انسان داشته باشد موثر است. بیماری که برای تصویربرداری مراجعه نموده است در طول زندگانی خود ممکن است به تعداد انگشتان دو دست نیز در معرض پرتو قرار نگیرد اما پرسنل تصویربرداری در طول دوره خدمت خود ممکن است هزاران و حتی میلیون ها برابر نسبت به یک فرد عادی با پرتو ایکس مواجهه داشته باشند، از این رو اصول حفاظت پرتویی برای پرتوکاران و بیماران متفاوت بوده و عدم حضور در کنار بیمار حین تصویربرداری از اولین اصول حفاظت پرسنل در برابر پرتوهای یونساز است.

 

گرداورنده مطلب: حسین چهره

دستورالعمل تزریق دوز سوم واکسن کرونا تغییر کرد!

/در , /توسط

دستورالعمل تزریق دوز سوم واکسن کرونا تغییر کرد!

معاون بهداشت وزارت بهداشت در نامه‌ای به معاونین بهداشت دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی سراسر کشور، آخرین مصوبات و به‌روزرسانی تزریق دوز سوم واکسن کرونا و واکسن مسافرین که در کمیته ملی واکسن کووید۱۹ به تصویب رسیده را ابلاغ کرد.
ـ افرادی که نوبت اول و دوم واکسن‌های غیرفعال (سینوفارم، بهارات بیوتک و کووایران برکت) تزریق کرده‌اند، برای نوبت سوم ترجیحاً از واکسن غیرفعال استفاده شود گرچه می‌توانند آسترازنکا و یا پاستوکووک پلاس نیز دریافت نمایند.

ـ افرادی که در نوبت اول و دوم واکسن آسترازنکا تزریق کرده‌اند، در نوبت سوم می‌توانند واکسن آسترازنکا، پاستوکووک پلاس یا واکسن اسپوتنیک V نوبت اول (تحت عنوان اسپوتنیک لایت) را دریافت نمایند.

ـ افرادی که در نوبت اول و دوم واکسن اسپوتنیک V تزریق کرده‌اند، در نوبت سوم می‌توانند واکسن آسترازنکا یا پاستوکووک پلاس را دریافت نمایند.
افرادی که دو نوبت واکسن غیرفعال (سینوفارم، بهارات بیوتک یا کووایران برکت) را دریافت کرده و به علت الزامات سفر تمایل به تزریق دو نوبت آسترازنکا دارند، با اخذ رضایت‌نامه و ارائه مدارک سفر می‌توانند دو نوبت آسترازنکا با رعایت فاصله حداقل یک ماه بین نوبت‌ها را دریافت نمایند.

ـ افرادی که دو نوبت واکسن اسپوتنیک V را دریافت کرده و به علت الزامات سفر تمایل به تزریق دو نوبت آسترازنکا دارند، پس از اخذ رضایت آگاهانه و ورود به مطالعه پژوهشی می‌توانند دو نوبت آسترازنکا را دریافت نمایند. این مطالعه باید توسط کمیته اخلاق مورد تأیید قرار گیرد.

ـ افرادی که در نوبت اول و دوم، واکسن پروتئین نوترکیب (اسپایکوژن) تزریق کرده‌اند، در نوبت سوم می‌توانند همان واکسن را دریافت نمایند.

دانستنی های سونوگرافی های دوران بارداری

/در , /توسط

دانستنی های سونوگرافی های دوران بارداری

متخصصین توصیه می کنند که خانم ها پیش از اقدام به بارداری، یک سونوگرافی از رحم و تخمدان ها داشته باشد تا از وضع سیستم باروری خود مطلع شود. این سونوگرافی به پزشک درباره سالم بودن رحم (از نظر ناهنجاری ها)، وجود فیبروم ها یا پولیپ،کیست های تخمدانی و بسیاری از مشکلات رحمی کمک می کند.

همچنین با این کار می توان زمان تخمک گذاری را هم مشخص نمود، به ویژه در زنانی که دوره های عادت ماهانه نامنظم دارند یا دچار ناباروری هستند. تعداد فولیکول، اندازه آن و زمان دقیق تخمک گذاری در روزهای ۱۲ تا ۱۶ سیکل قاعدگی بررسی می شود.

معمولاً خانم های بارداری که دوره حاملگی بدون مشکلی را سپری می کنند، تا پایان این دوره چهار سونوگرافی انجام می دهند.
بار اول در ابتدای بارداری، بار دوم در هفته ۱۲، بار سوم از هفته ۱۶ به بعد و بار چهارم در هفته ۳۲.
در صورتی که مشکلی در سونوگرافی ها دیده شود یا خانم باردار مبتلا به فشار خون یا دیابت یا بیماری های دیگر باشد یا احتمال کوچک بودن جنین داده شود و یا بارداری چندقلو باشد، لازم است تعداد سونوگرافی ها بیشتر شود؛ که معمولاً احتمال تکرار سونوگرافی در این موارد، اکثراً در اواخر بارداری و نزدیک به پایان بارداری (بین ۲۸ تا ۳۶ هفتگی) به فاصله ۲ تا ۳ هفته می باشد.

سونوگرافی اول:در اولین سونوگرافی، که از سطح شکم انجام می شود، قلب جنین رویت می شود. با سونوگرافی حول و حوش هفته پنج و نیم و حداکثر تا هفته هفت بارداری می توان قلب جنین را دید. در این هفته به وضوح صدای قلب جنین شنیده می شود. آنچه برای پزشک بیش از هر چیز دیگری مهم است اندازه گیری قد جنین از نوک سر تا پایین باسن است تا بتواند سن دقیق بارداری را اعلام کند. از نکات مهم دیگر این سونوگرافی، تشخیص بارداری در داخل رحم و عدم وجود بارداری خارج رحمی می باشد.
همچنین این سونوگرافی مشخص کننده ی جنین یک قلو، دوقلو و یا بیشتر است.
با سونوگرافی ترانس واژینال نیز می توان در هفته چهار و نیم بعد از اولین روز آخرین قاعدگی قلب جنین را پیدا کرد از فاصله نزدیک تری به قلب و رشد جنین نگاه کرد .
سونوگرافیNT :انجام سونوگرافی NT به همراه آزمایش خونِ ناهنجاری های ژنتیکی، به عنوان تست های غربالگری سه ماه اول بارداری به حساب می آیند که از ابتدای هفته ۱۱ تا انتهای هفته ۱۳ بارداری انجام می‌شود. این تست شامل آزمایش خون و سونوگرافی است. دقت سونوگرافی، به تنهایی در تشخیص ناهنجاری های جنین حدود ۷۵ درصد می باشد و اگر با آزمایش خون همراه شود، صحت آنها به ۸۵ درصد می رسد.این تست ترکیبی از سنجش ۲ مارکر در خون مادر (PAPP-A و Free -βHCG) و بررسی سونوگرافیک (NB و NT) می باشد که جهت بررسی برخی از آنومالی ها مانند احتمال خطر سندرم داون، تریزومی۲۱، ۱۸ و تریزومی ۱۳ انجام می‌شود. (تریزومی به معنای سه کروموزوم به جای دو کروموزوم طبیعی است) یعنی کروموزوم های شماره ۱۳ و ۱۸ و ۲۱ جنین را از جهت سه تایی بودن که نوعی ناهنجاری است، بررسی می کنند.
دو ماده‌ای که در خون مادر مورد ارزیابی قرار می‌گیرند، در بارداری‌های جنین مبتلا به سندرم داون تمایل به خروج از مقادیر طبیعی دارند. در سونوگرافی که به آن ان تی یا (NT (Nuchal Translucency می‌گویند، ‌ مقدار مایع در پشت گردن جنین اندازه گیری می‌شود که در جنین‌های مبتلا به سندرم داون تمایل به افزایش دارد. فقدان استخوان بینی (NB) (Nasal Bone) نیز در بررسی سونوگرافیک می‌تواند مطرح کننده ابتلاء جنین به سندرم داون باشد.
سونوگرافی تعیین جنسیت و بررسی :بهتر است بعد از هفته ۱۶ نیز یک سونوگرافی برای تشخیص ناهنجاری های جنین انجام شود. چون رویت اندام های کوچک جنین در این زمان بهتر میسر است. در هفته های ۱۶ تا ۱۹ بارداری جنسیت، دست و پا، تعداد انگشتان، صورت، وضع لب ها، گوش، چشم، دیافراگم، ستون فقرات، کلیه ها، مثانه و معده پر از مایع و چهار حفره ای بودن قلب جنین بررسی می شود. البته انجام این سونوگرافی الزامی نیست.نکته بعدی اندازه گیری عرض گردن است که اگر بالاتر یا مساوی با ۳ میلی لیتر باشد، پزشک آزمایش آمنیوسنتز (نمونه برداری از پرزهای جنینی شناور درون مایع آمنیون) تجویز می کند تا احتمال وجود هرگونه آنرمالی کروموزمی شناخته شود. در هفته بیست و دوم بارداری جنین از بالا تا پایین چک می شود. آنچه بیش از هر چیز دیگری مورد توجه پزشک است، مشاهده اندام های داخلی به ویژه قلب و سر است.
پزشک همچنین میزان رشد جنین و کیفیت تبادلات بین مادر و جنین به کمک بند ناف و جفت و مایع آمنیونی را هم چک می کند. در این هفته آنچه بر صفحه مانیتور مشخص می شود، جنینی است که مدام حرکت می کند و تمام اندام های او شکل گرفته است.
اکو کاردیوگرافی قلب جنین: اگر خانواده ای یک کودک با ناهنجاری قلبی یا سایر ناهنجاری ها را دارند، باید این موضوع را به پزشک رادیولوژیست اطلاع دهند تا مادر به یک سونوگرافیست اکولوژیست مربوط به قلب ارجاع داده شود تا به شکل خیلی دقیق تری جنین بررسی شود.

آخرین سونوگرافی:تا هفته ۲۰ بارداری، وزن جنین اهمیتی ندارد، چون تا این هفته، وزن چندانی نمی گیرد. ولی بعد از سه ماهه دوم و در پی سه ماهه سوم، به خصوص نیمه دوم سه ماهه سوم زمان وزن گیری جنین است. سونوگرافی ۲۸ هفته پایه، برای وزن جنین وجود دارد که از روی منحنی های استاندارد وزن ایده آل (با توجه به هفته) اندازه گیری می شود. دور سر، طول استخوان ران، بای پاریتال و دور شکم اندازه گرفته شده، روی منحنی قرار می گیرد و وزن جنین تخمین زده می شود.اگر بعد از هفته سی ام بارداری، اندازه جنین از روی سونوگرافی و سن جنین از روی اولین روز آخرین قاعدگی تطابق نداشت و بیش از دو هفته تفاوت وجود داشت، این احتمال پیش می آید که رشد جنین کافی نبوده که در این حالت سونوگرافی باید خون رسانی به جنین را بسنجد و از نوع دیگری از سونوگرافی با نام کالر داپلر استفاده می شود.
سونوگرافی داپلر: نتیجه گیری در مورد خون رسانی کافی به جنین با اندازه گیری معیارهایی مانند مقاومت جریان خون، حجم جریان خون جفت، مقاومت جریان مغز جنین در سونوگرافی داپلر انجام می شود. البته همان طور که گفته شد، این سونوگرافی قبل از هفته ۲۸ هیچ ارزشی ندارد.

در هفته ۳۲ بارداری بررسی اندام های مغزی طبیعی بودن رشد جنین اهمیت زیادی پیدا می کند. در این هفته جنین بزرگ شده و جای کمتری برای حرکت دارد. به همین دلیل آنچه در صفحه مانیتور مشاهده می شود، چندان قابل تشخیص از هم نیست چون اندام های جنین در هم جمع شده است.

سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی: سونوگرافی سه بعدی یک روش سونوگرافی پزشکی است که اغلب در مورد سونوگرافی حاملگی و با استفاده از تصاویر سه بعدی جنین کاربرد دارد . به طور کلی، چندین روش برای تشخیص اولتراسونوگرافی در حاملگی وجود دارد که متداولترین آن سونوگرافی دو بعدی است . در سونوگرافی سه بعدی ، برخلاف سونوگرافی دو بعدی که امواج صوتی مستقیماً فرستاده می شوند، امواج از زوایای مختلف تابانده شده و دریافت می گردند . لذا ، تصاویر سه بعدی و دقیق تری از جنین به دست می آید که علاوه بر طول و عرض، عمق هم دارد. اسکن اندام می تواند به شکل دستی و از سوی سونوگرافیست یا با دستگاه های جدیدتر، توسط پروپ دستگاه صورت گیرد و تصویر سه بعدی ارائه دهد.
استفاده کلینیکی این روش سونوگرافی عمدتاً در مورد تحقیقات پزشکی روی جنین است ، گرچه اخیراً کاربرد بسیار محبوب و متداولی در بین خانم های باردار پیدا کرده است چون مادر می‌تواند عکس‌العمل‌هایی مثل خمیازه کشیدن، سکسکه یا مکیدن شست را در این سونوگرافی ببیند و باعث ارتباط عاطفی قوی تری بین مادر و جنین می شود .

تکنیک سونوگرافی چهار بعدی مشابه سونوگرافی سه بعدی است با این تفاوت که در سونوگرافی چهار بعدی تصاویر تاخیر ندارند و زمان فعلی حرکت جنین را نشان می دهد، یعنی بُعد زمان به آن اضافه می شود. در سونوگرافی چهار بعدی، سرعت سه بعدی بالا می رود و قطعات تصویر سریع روی هم قرار می گیرند و حرکات جنین مثل باز و بسته کردن دهان و حرکت دادن دست ها و پاها کاملا دیده می شود.

گزارش طبیعی و نرمال سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی در حاملگی نبایستی این تصور اشتباه را ایجاد کند که هیچ نوع مشکلی برای جنین وجود ندارد و انجام آزمایشات پره ناتال (مراقبت روتین بارداری) برای تمامی خانم های باردار جدا از انجام این سونوگرافی الزامی است .
بهترین زمان انجام سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی در بارداری ، بین هفته ۲۴ تا ۳۲ حاملگی است تا به توان ناراحتی های مادرزادی جنین از قبیل لب شکری ، شکاف کام (کام شکری) ، اسپاینا بیفیدا ( نقایص ستون فقرات و نخاع جنین ) و مشکلات مادرزادی قلب جنین و نقایص اندام جنین نظیر چند انگشتی و پا چماقی و غیره را با آن تشخیص داد .

در مورد تعیین جنسیت جنین، سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی در هفته ۱۶ حاملگی با دقت بسیار بالائی می تواند جنسیت جنین را تشخیص دهد که دقت بسیار بالاتری در مقایسه با سونوگرافی دو بعدی محسوب می شود .
ممکن است در آینده نزدیک برای تعیین اختلالات عصبی جنین و احتمال وجود فلج مغزی از این روش استفاده شود .
نتایج برخی از مطالعات نشان داده که اگر نیم ساعت قبل از انجام سونوگرافی ۳بعدی یک لیوان آبمیوه طبیعی نوشیده شود، جنین در طول سونوگرافی هوشیارتر خواهد بود.
معمولاً سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی، بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد.
براساس مطالعات انجام شده سونوگرافی سه بعدی، با توجه به مقدار انرژی زیادی که به بدن مادر و جنین وارد می‌کند، دمای بدن جنین بالا می‌رود که ممکن است برای جنین ایجاد مشکل کند اما این موضوع هنوز به طور قطع ثابت نشده است. ام نکته ای که به طور قطع وجود دارد، کاربرد سونوگرافی سه بعدی است که باید در شرایط خاص انجام شود و همه زنان باردار نیاز به انجام این سونوگرافی ندارند.

تست بیوفیزیکال پروفایل: معمولاً در اواخر بارداری انجام می‌ شود. در این سونوگرافی سلامت کلی جنین و حرکات او مورد بررسی قرار می ‌گیرد. در برخی موارد برای رعایت احتیاط بعد از مشکلاتی در بارداری قبلی یا وجود عوامل خطر نظیر از دست رفتن بارداری‌ های قبلی در نیمه دوم بارداری یا وجود فشار خون بالا، دیابت، عدم رشد جنین در داخل رحم، انجام می ‌شود. در این تست، با انجام سونوگرافی میزان مایع آمنیوتیک و حرکات تنفسی و اندام های جنین ثبت و نمره از ۱ تا ۱۰ داده می شود.بیوفیزیکال پروفایل ممکن است در سه روز متوالی انجام شود تا مقایسه ای با روزهای قبل شود.
آزمون بدون استرس:معمولاً در هفته‌های ۳۸ تا ۴۲ بارداری انجام می شود. این آزمون در شروع سه ماهه سوم نیز ممکن است انجام شود. در این سونوگرافی که حرکات جنین در طی یک دوره زمانی ۲۰ دقیقه ای ثبت و ارتباط آن با افزایش ضربان قلب جنین بررسی می شود، جنین در ۵ مورد (تون عضلانی، حرکات جنینی، حرکات تنفسی، میزان مایع آمنیوتیک، ضربان قلب) باید نمره کسب کند. به هر کدام از موارد زیر نمره صفر(غیرطبیعی) یا نمره ۲ (طبیعی) داده می ‌شود.معمولاً این آزمون ها برای ارزیابی سلامت جنین به خصوص در موارد کاهش رشد جنین و نیز کم بودن حرکات جنین و زایمان دیررس ( زایمان پس از هفته ۴۲ بارداری) و کاهش مایع آمنیوتیک کیسه آب در خانم هایی که آبریزش داشته و احتمال می رود خطری جنین را تهدید کند و یا اطلاعاتی از اوایل بارداری در دسترس نیست، انجام می شود و در نهایت پزشک متخصص زنان تصمیم می گیرد که آیا جنین تحت فشار است و زایمان باید سریع تر صورت گیرد یا ادامه بارداری خطری برای جنین ندارد.

دسته بندی سونوگرافی ها بر اساس انواع آن:

  • سونوگرافی ترانس واژینال : پروب آن برای سونوگرافی از داخل واژن می باشد که اکثراً در مرحله اول حاملگی مورد استفاده قرار می گیرد.
  • سونوگرافی استاندارد : این روش معمولی و عادی است که پروب روی شکم قرار می گیرد تا سونوگرام دو بعدی از وضعیت رشد جنین بدست آید .
  • اولتراسوند پیشرفته : این روش سونوگرافی شبیه روش معمولی است ولی امتحان سونو بیشتر روی نکاتی که مشکوک بوده انجام می گیرد. لذا از دستگاه های پیشرفته استفاده می کنند.
  • دوپلر اولتراسوند : با این روش با تغییر مختصر در فرکانس امواج فرا صوتی که برخورد می کند وبر می گردند، اکوی جریان خون را با فرکانس متفاوت و رنگ با طیف های مختلف روی مونیتور نشان می دهد. این تغییرات با کیفیت Bounce off بوجود می آید.
  • سونوگرافی سه بعدی : که از پروب با طراحی و نرم افزار خاص برای ایجاد تصویر سه بعدی از جنین استفاده می کنند .
  • سونوگرافی چهار بعدی D4 و سه بعدی D3: که موارد استفاده برای دیدن صورت و حرکات جنین در حاملگی کاربرد دارد .
  • اکو کاردیوگرافی قلب جنین : برای بررسی آناتومی و عمل قلب جنین و بخصوص آنومالی های قلب جنین (Congenita Heart Defect) کاربرد دارد.

معیار های اندازه گیری برای تعیین سلامت و سن دقیق جنین توسط سونوگرافی :

  • BPD یعنی قطر بین دو استخوان گیجگاهی جمجمه جنین
  • HC یعنی محیط دور سر جنین
    AC یعنی محیط دور شکم جنین
  • FL یعنی طول استخوان ران جنین
  • CRL یعنی قد نشسته جنین – CRL قابل قبول برای اندازه‌گیری NT در ایران ۸۱- ۳۹ میلی‌متر است.
  • NT یعنی اندازه چین پشت گردن جنین که برای تست های سلامت جنین حائز اهمیت است وباید دقیق باشد. مقدارنرمالNT با CRL حدود۳۹ میلی‌متر،۲/۱ میلیمتر وبا CRL حدود۸۱ میلی‌متر،۱/۲ میلیمترست.
    همه این اندازه گیری ها برای تعیین سن دقیق جنین و تعیین ریسک (احتمال) بیماری ها بکار می روند وباید توسط یک سونوگرافی دقیق اعلام شوند.

اثرات دیابت بر بدن

/در , /توسط

اثرات دیابت بر بدن

زمانی که اثرات دیابت بر بدن را می‌شنوید، در ابتدا فکر می‌کنید که درباره میزان بالای گلوکز خون سخن گفته می‌شود. قند خون، عنصری است که اغلب نادیده گرفته می‌‌شود. زمانی که قند خون در یک بازه زمانی طولانی مدت، بیش از حد طبیعی خود باشد، سبب دیابت می‌شود.

دیابت بیماری است که توانایی بدن را در تولید و یا استفاده از انسولین، تحت تاثیر قرار می‌دهد. انسولین هورمونی است که به بدن اجازه می‌دهد تا گلوکز را به انرژی تبدیل کند. در اینجا علائمی که ممکن است در زمان ابتلا به دیابت در بدن بروز کند، ذکر می‌گردد.

دیابت را زمانی می‌توان بطور موثر مدیریت و کنترل کرد که سریع تشخیص داده شود. اما، زمانی که دیابت بدون درمان باقی بماند، می‌تواند منجر به عوارض بالقوه‌ای شود که شامل بیماری قلبی، سکته، آسیب کلیه، و آسیب عصبی می‌باشد.

معمولا بدن شما بعد از خوردن و آشامیدن، قند موجود در غذا را تجزیه کرده و از آن برای تولید انرژی در سلول‌ها استفاده می‌کند. برای انجام این کار، لوزالمعده شما نیاز دارد تا هورمونی را تولید کند که انسولین نامیده می‌شود. انسولین ماده‌ای است که فرآیند استخراج قند از خون و ارسال آن به سلول‌ها جهت استفاده و تولید انرژی را تسهیل می‌کند.

اگر مبتلا به دیابت باشید، لوزالمعده شما انسولین خیلی کمی را تولید خواهد کرد، و یا اینکه اصلا انسولین تولید نخواهد کرد. این انسولین نمی‌تواند بطور موثر مورد استفاده قرار گیرد. این امر سبب می‌شود تا سطوح قند خون بالا برود، در حالی که سلول‌های شما برای تولید انرژی به آن نیاز دارند. این امر می‌تواند سبب یک سری مشکلات گردد که تقریبا هر بخش مهمی از سیستم بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

اثرات دیابت بر روی بدن نیز بستگی به نوع دیابتی دارد که شما به آن مبتلا هستید. دو نوع اصلی دیابت وجود دارد: نوع ۱ و نوع ۲.

دیابت نوع ۱: که دیابت جوانی یا دیابت وابسته به انسولین نیز نامیده می‌شود، یک اختلال سیستم ایمنی است. سیستم ایمنی شما به سلول‌هایی که در لوزالمعده انسولین تولید می‌کنند، حمله می‌کند، و توانایی بدن را در تولید انسولین کاهش می‌دهد. در دیابت نوع ۱، باید انسولین دریافت کنید تا زنده بمانید. اغلب افراد، در دوران کودکی با دیابت نوع ۱ تشخیص داده می‌شوند.

دیابت نوع ۲: به مقاومت در برابر انسولین مربوط است. این بیماری معمولا در افراد بزرگسال دیده می‌شود، اما در حال حاضر، دیابت نوع ۲ در افراد جوان نیز تشخیص داده می‌شود. این بیماری نتیجه سبک زندگی نامناسب، رژیم غذایی، عاداتی ورزشی است.

در دیابت نوع ۲، لوزالمعده شما دیگر بطور موثر از انسولین استفاده نمی‌کند. این امر سبب مشکلاتی در قابلیت دریافت قند از مواد غذایی و ارسال آن به سلول‌ها جهت تولید انرژی می‌گردد. نهایتا، می‌تواند سبب شود که بیمار به داروی انسولین نیازمند باشد.

فازهای اولیه دیابت نوع ۲، نظیر پیش دیابت ممکن است با رژیم غذایی، ورزش، و نظارت دقیق بر میزان قند خون کنترل گردد. این موارد می‌تواند از ایجاد بیماری دیابت نوع ۲ نیز پیشگیری کند. دیابت می‌تواند کنترل گردد. در برخی موارد، در صورتی که تغییرات مناسبی در سبک زندگی اعمال گردد، می‌تواند درمان شود.

دیابت بارداری عبارت است از میزان بالای قند خون که در دوران بارداری ایجاد می‌شود. در اغلب موارد، می‌توانید دیابت بارداری را از طریق رژیم غذایی و ورزش کنترل کنید. این بیماری معمولا بعد از زایمان برطرف می‌شود.

دیابت بارداری می‌تواند خطر عوارض بارداری را تشدید کند. دیابت بارداری می‌تواند ریسک ابتلا به دیابت نوع ۲ را نیز در دوران آتی زندگی، هم برای مادر و هم برای نوزاد افزایش دهد.

سیستم‌های غدد درون ریز، دفع کننده و هاضمه

اگر لوزالمعده شما انسولین کمی تولید کند و یا اصلا انسولین تولید نکند (یا بدن شما نتواند از آن استفاده کند)، هورمون‌های جایگزینی استفاده می‌شوند تا چربی را به انرژی تبدی کنند.

این هورمون‌ها می‌توانند میزان بالایی از مواد شیمیایی سمی را تولید کنند، که شامل اسیدها و کتون‌ها هستند، و ممکن است به بیماری منجر شود که کتواسیدوز دیابتی نامیده می‌شود. این‌ها عوارض این بیماری هستند. علائم آن عبارتند از ادرار زیاد و خستگی.

نفس شما ممکن است بوی شیرینی داشته باشد، که بدلیل سطوح بالای کتون در خون است. میزان بالای قند خون و زیاد بودن کتون در ادرار می‌تواند کتواسیدوز را تایید کند. اگر این بیماری درمان نشود، می‌تواند به از دست دادن هوشیاری و حتی مرگ منجر گردد.

سندرم هایپرگلیسمی دیابتی قند خون (HHS) در دیابت نوع ۲ رخ می‌دهد. این سندرم شامل میزان بسیار بالایی از قند است، ما فاقد کتون می‌باشد. در این سندرم، شما احساس تشنگی و کم‌آبی می‌کنید. حتی ممکن است هوشیاری خود را از دست بدهید.

سندرم هایپرگلیسمی دیابتی قند خون در افرادی که دیابت آن‌ها تشخیص داده نشده است یا قادر به کنترل دیابت خود نبوده‌اند، بسیار شایع است. این سندرم بدلیل حمله قلبی، سکته، یا عفونت نیز رخ می‌دهد.

میزان بالای قند خون ممکن است به گاستروپارز منجر شود (خالی شده کامل معده بسیار دشوار خواهد بود). این تاخیر می‌تواند سبب شود تا قند خون بالا برود. در نتیجه، ممکن است حالت تهوع، استفراغ، نفخ شکم، و سوزش سردل که از اثرات دیابت بر بدن است را تجربه کنید.

آسیب کلیه

دیابت می‌تواند به کلیه‌های شما آسیب وارد کند و توانایی آن‌ها را در فیلتر کردن مواد دفعی و ضایعاتی خون، تحت تاثیر قرار دهد. اگر متخصص غدد شما میکروآلبومینوری، یا مقدار بالای پروتئین را در ادرار شما تشخیص دهد، می‌تواند نشانه عدم کارکرد مناسب کلیه باشد.

بیماری کلیه مربوط به دیابت، نفروپاتی دیابتی نامیده می‌شود. این بیماری هیچ علائمی را تا زمانی که به مراحل پیشرفته‌تر نرسیده است، از خود نشان نمی‌دهد. اگر مبتلا به دیابت باشید، پزشک کلیه شما را از لحاظ نفروپاتی بررسی می‌کند تا به پیشگیری از آسیب غیرقابل برگشت کلیه یا نارسایی کلیه کمک کند.

سیستم گردش خون

اثرات دیابت بر بدن شانس ابتلای شما را به بیماری فشار خون افزایش می‌دهد، بیماری که فشار بیشتری به قلب وارد می‌کند. زمانی که قند خون شما بالا باشد، فشار خون بالا می‌تواند به تشکیل رسوبات چربی در دیواره رگ‌های خونی کمک کند. وجود رسوبات در دیواره‌های رگ‌ها در طول زمان، سبب آترواسکلروز یا سفتی رگ‌های خونی می‌گردد.

طبق گفته موسسه ملی دیابت و بیماری‌های هاضمه و کلیوی، دیابت، شانس بیماری قبلی و سکته را در شما افزایش می‌دهد. علاوه بر مانیتورینگ و کنترل قند خون، عادات مناسب غذایی و ورزش مرتب می‌تواند به کاهش ریسک فشار خون بالا و کلسترول خون بالا کمک کند.

اگر در معرض ریسک ابتلا به دیابت باشید، باید سیگار را ترک کنید. ترکیب دیابت و سیگار بسیار بد است. سیگار کشیدن می‌تواند ریسک مشکلات قلبی عروقی و انسداد جریان خون را افزایش دهد.

کاهش جریان خون به اندام‌ها می‌تواند منجر به درد دست‌ها و پاها در حین حرکت شود. این حالت، اینترمیتنت کلودیکشن نامیده می‌شود. رگ‌های خونی باریک در پاها ممکن است سبب مشکلاتی در این نواحی گردد.

برای مثال، ممکن است پاهای شما سرد باشند و یا بدلیل از دست دادن حس لامسه در پاها، قادر به حس حرارت در پاها نباشید. این حالت، نوروپاتی جانبی نامیده می‌شود، که یک نوع نوروپاتی دیابتی است که سبب می‌شود تا حس لامسه در انگشتان دست و پا کاهش یابد. نبود حس لامسه در دست و پا خطرناک است، زیرا ممکن است متوجه آسیب و عفونت در دست و پاهای خود نباشید.

دیابت خطر ایجاد عفوت یا زخم در پاها را نیز افزایش می‌دهد. جریان ضعیف خون و آسیب عصبی، احتمال قطع شدن پاها را افزایش می‌دهد. اگر مبتلا به دیابت باشید، مهم است که از پاهای خود به خوبی مراقبت کنید و آن‌ها را بطور مرتب بررسی نمایید.

سیستم پوستی

از دیگر اثرات دیابت بر بدن می‌توان به پوست شما، که یکی از بزرگترین ارگان در بدن می باشد نیز اشاره کرد. کاهش رطوبت بدن شما بدلیل قند خون بالا، در کنار کم‌آبی می‌تواند سبب خشکی پوست در پاها شده و ایجاد ترک نماید. مهم است که پاهای خود را بعد از استحمام یا شنا بطور کامل خشک کنید.

می‌توانید از وازلین یا کرم استفاده کنید، اما از مرطوب شدن بیش از حد این نواحی خودداری کنید.

رطوبت و چین و چروک‌های پوستی، زمینه را برای فعالیت قارچ‌ها و باکتری یا عفونت فراهم می‌سازد. این قارچ‌ها و باکتری‌ها در بین انگشتان پا و دست، لای پاها، زیربغل، یا گوشه‌های دهان رشد می‌کنند. نشانه‌های آن عبارتند از سرخی پوست، تاول، و خارش.

فشار زیاد در زیر پاها می‌تواند منجر به پینه شود. این پینه‌ها می‌تواند عفونی شده و یا زخم ایجاد کنند. اگر مبتلا به زخم شدید، فورا به پزشک مراجعه کنید تا ریسک از دست دادن پاهای خود را کاهش دهید. ممکن است مستعد التهاب، فولیکولیت (عفونت فولیکول‌های مو)، گل مژه، و عفونت ناخن شوید.

سیستم عصبی مرکزی

دیابت منجر به نوروپاتی دیابتی، یا آسیب به اعصاب می‌شود. این حالت می‌تواند حس گرما، سرما، و درد را در پاهای شما تحت تاثیر قرار دهد و شما را مستعد آسیب و زخم نماید. این احتمال که شما این آسیب‌ها را متوجه نشوید و این آسیب‌ها به عفونت‌ها یا بیماری‌های جدی تبدیل شوند، زیاد است.

دیابت می‌تواند سبب رگ‌های خونی متورم در چشم‌ها شود، که رتینوپاتی دیابتی نامیده می‌شود. این بیماری می‌تواند به بینایی شما آسیب وارد کند. همچنین، می‌تواند سبب کوری گردد. علائم مشکلات چشمی می‌تواند در ابتدا کم باشد، بنابراین، مراجعه مرتب به چشم پزشک بسیار مهم است.

سیستم تولید مثل

تغییرات هورمونی در طی بارداری می‌تواند سبب دیابت بارداری شود و در مقابل، ریسک فشار خون بالا را نیز افزایش دهد. از جمله اثرات دیابت بر بدن می توان به دو نوع بیماری فشار خون بالا برای زنان باردار اشاره کرد که باید مراقب آن باشند، پراکلامپسی یا اکلامپسی.

در بسیاری از موارد، دیابت بارداری به آسانی کنترل شده و بعد از زایمان، سطح قند خون به مقدار نرمال می‌رسد. علائم آن مشابه سایر انواع دیابت است، اما ممکن است شامل عفونت‌های مکرر باشد که واژن و مثانه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

اگر مبتلا به دیابت بارداری شدید، ممکن است نوزاد شما دارای وزن بالایی باشد. وزن بالای نوزاد می‌تواند عمل زایمان را سخت کند. شما نیز چند سال بعد از زایمان، در معرض ریسک ابتلا به دیابت نوع ۲ خواهید بود.

سونوگرافی داپلر رنگی چیست و چه کاربردهایی دارد؟

/در /توسط

سونوگرافی داپلر رنگی چیست و چه کاربردهایی دارد؟

این سونوگرافی چگونه انجام میشود؟ انواع سونوگرافی کالر داپلر بارداری و تفسیر آن امروزه به لطف پیشرفت های تکنولوژی در تجهیزات پزشکی ، روند تشخیص و درمان بیماری ها سریع تر، آسان تر و با عوارض کمتر انجام می شود. این قضیه در مورد سونوگرافی داپلر رنگی نیز صادق است که به پزشکان این اجازه را می دهد تا تغییرات و عارضه های بدن را بدون استفاده از اشعه ایکس یا تزریق ماده خاصی تشخیص دهند.

سونوگرافی داپلر با استفاده از تابش امواج صوتی به بافت های بدن ، تصاویری تولید می کند. پزشک با استفاده از این تصاویر مشکلاتی از قبیل اختلال در گردش خون مانند وجود لخته خون در رگ ها را در بافت ها و اندام مختلف بدن تشخیص می دهد.

سونوگرافی داپلر رنگی یکی از روش های اصلی تشخیص بیماری ترومبوز عمیق عروق (DVT) است. بیماری ای که در آن لخته های خون در عروق خونی به خصوص در پاها گیر می افتند. این بیماری می تواند سبب مشکلات عدیده ای از جمله تجمع لخته خون در ریه ها شود و حیات بیمار را به خطر بیاندازد. بنابراین ، انجام سونوگرافی داپلر رنگی برای این بیماران در صورت مشاهده علائم ضروری است. علاوه بر این، سونوگرافی داپلر رنگی در زنان باردار نیز تحت شرایط خاصی انجام می شود که در ادامه به توضیحات لازم می پردازیم.

چرا سونوگرافی داپلر رنگی انجام می شود؟

اگر شما هر یک از علائم سندروم DVT مانند ورم ، سردی یا درد در پاها را احساس می کنید ، پزشک شما با استفاده از سونوگرافی داپلر رنگی اقدام به بررسی عروق خونی شما به منظور تشخیص احتمالی لخته های خونی می کند. در موارد دیگر پزشک ممکن است آزمایش سونوگرافی داپلر را در صورتی که شما علائم زیر را داشته باشید تجویز کند:

  • احساس خستگی
  • کوتاه شدن و تنگی نفس
  • ورم شکمی یا ورم در ساق یا مچ پا
  • معمولاً پزشک سونوگرافی کالر داپلر را به بیماران زیر توصیه می کنند
  • آسیب احتمالی در رگ های خونی در نتیجه صدمات فیزیکی
  • اخیراً اقدامات درمانی برای اختلالات قلبی و عروقی برای او انجام شده است.
  • بیماری که اخیراً یک سکته مغزی یا قلبی را پشت سر گذاشته است

قسمت هایی از تصاویر تولید شده که نشان دهنده حرکت کند جریان خون است نشان دهنده مسدود شدن رگ های خونی در آن منطقه از بدن است. علاوه بر پیدا کردن لخته های خونی سونوگرافی داپلر رنگی ممکن است در موارد زیر مورد استفاده قرار گیرد:

  • چک کردن جریان خون در رگها ، عروق و قلب
  • چک کردن رگ های باریک شده و مسدود شده
  • چک کردن میزان خون رسانی در ناحیه مورد نظر پس از انجام اقدامات درمانی
  • مشاهده نازکی و ورم کردن قسمتی از دیواره رگ که به آن آنوریسم گفته می شود.
  • کاربرد سونوگرافی کالر داپلر در ناحیه شکم به منظور تشخیص موارد زیر
  • مشکلات گردش خون در اندام هایی مانند کلیه، کبد، پانکراس و طحال
  • آنوریسم رگ آئورت شکمی
  • سونوگرافی داپلر ممکن است برای چک کردن جریان خون نوزاد در طول بارداری مادر نیز مورد استفاده قرار گیرد.
مزایای استفاده از سونوگرافی کالر داپلر
  • ایجاد تصاویر رنگی واضح از گردش خون در رگ های خونی اندام های مختلف
  • شناسایی سریع رگ های خونی، دریچه های عروق و اختلال گردش خون در آن ها
  • ارزیابی جهت و شدت گردش خون در عروق خونی
  • سونوگرافی کالر داپلر در بارداری
  • خانم ها در طول بارداری حداقل سه الی چهار نوبت و در مقاطع مختلف برای اطمینان از سلامتی جنین نیاز به انجام سونوگرافی هستند. سونوگرافی NT، غربالگری، کالر داپلر ، آنومالی و غیره از انواع مختلف سونوگرافی هستند که در طول دوران بارداری انجام می شوند.

 

سونوگرافی داپلر رنگی در زنان باردار معمولاً در موارد زیر توصیه می شود:

  • پایین بودن میزان رشد جنین
  • سابقه سقط جنین
  • سابقه به دنیا آوردن فرزند دچار نقص عضو یا ریزاندام
  • پایین یا بالا بودن بیش از حد شاخص توده بدنی (BMI) در مادر
  • بالا بودن فشار خون یا وجود دیابت در مادر
  • مصرف سیگار در دوران بارداری
  • انواع سونوگرافی کالر داپلر در بارداری
  • سونوگرافی کالر داپلر بارداری انواع مختلفی دارد که در زیر آنها معرفی می شوند.
  • سونوگرافی کالرداپلر واژینال

این سونوگرافی به منظور تشخیص بارداری خارج از رحم انجام می شود.

سونوگرافی کالر داپلر شریان رحمی

این نوع سونوگرافی در زنانی پیشنهاد می شود که احتمال بروز بیماری پره اکلامپسی در آن ها زیاد باشد. در این اختلال ممکن است مادر به سبب بالا بودن فشار خون سیستولیک دچار تشنج و مرگ شود. این اختلال به جنین نیز آسیب وارد می کند.

سونوگرافی داپلر شریان ناف

معمولاً در زنانی که دوقلو باردار هستند یا رشد جنین آن ها به کندی صورت می پذیرد این سونوگرافی انجام می شود. این سونوگرافی جریان خون در جنین را از طریق بند ناف مورد ارزیابی قرار میدهد تا از سلامتی جنین و خونرسانی کافی به اندام های مختلف از جمله مغز و قلب جنین اطمینان حاصل گردد.

چگونه برای سونوگرافی کالر داپلر آماده شویم؟

معمولاً نیاز است برای کسب نتایج بهتر از سونوگرافی داپلر رنگی در روز آزمایش از لباس های راحت و گشاد استفاده کنید. هر چند ممکن است که در مرکز سونوگرافی از شما خواسته شود که لباس های خود را با گان مخصوص پزشکی تعویض نمایید. علاوه بر این، در روز انجام تصویربرداری ترجیحاً از استفاده از زیورآلات و جواهرآلات پرهیز کنید و کلیه اجسام فلزی را از خود دور کنید. اگر سونوگرافی داپلر رنگی برای تشخیص بیماری DVT انجام می شود نیازی نیست کار دیگری انجام دهید.

سونوگرافی داپلر رنگی چگونه انجام می شود؟

برای انجام سونوگرافی داپلر رنگی معمولاً شما به پشت روی تخت مخصوص سونوگرافی دراز می کشید. سپس متخصص سونوگرافی یک ژل مخصوص روی ناحیه مورد نظر مالش می دهد. این ژل به حرکت آسان تر سری مخصوص سونوگرافی و خارج شدن هوای بین سری و پوست بدن به منظور کسب نتایج بهتر کمک می کند. سپس متخصص سونوگرافی سری مخصوص سونوگرافی را روی پوست شما قرار داده و آن را به آرامی روی ناحیه مورد نظر حرکت می دهد.

با استفاده از سری مخصوص سونوگرافی که شکلی شبیه به میکروفن دارد ، امواج صوتی به بافت های ناحیه مورد نظر برای تصویربرداری برخورد می کند. این امواج از سطح سلول های خون مانند گلبول های قرمز و سایر اندام های بدن عبور می کند و سپس به دستگاه سونوگرافی باز می گردد. در حین سونوگرافی داپلر ممکن است اندکی فشار در ناحیه تصویربرداری احساس کنید که کاملآً طبیعی است و هیچ دردی ندارد.

نتایج تصویربرداری به سرعت توسط کامپیوتر پردازش و آماده می شوند و به منظور تفسیر نتایج سونوگرافی داپلر رنگی به پزشک ارجاع داده می شود. این آزمایش کاملاً بیخطر و بدون درد است و از پرتوهای خطرناک در آن استفاده نمی شود در نتیجه در طول دوران بارداری نیز قابل انجام است و هیچ آسیبی به جنین وارد نمی کند.

تفسیر نتایج سونوگرافی داپلر رنگی

نتایج سونوگرافی داپلر رنگی عروق به پزشکان کمک می کند میزان سلامتی رگ ها و عروق خونی را بررسی کنند. نتایج نرمال نشان می دهند که رگ های خونی هیچ گونه انسداد یا تنگی ندارند. اگر متخصص سونوگرافی متوجه هر یک از ناهنجاری های زیر شود آن را در گزارش خود به پزشک درج می کند:

  • وجود لخته های خونی
  • وجود انسداد در رگ ها و مویرگ های خونی
  • باریک شدن یک رگ
  • اسپاسم یکی از عروق کرونری قلب در نتیجه استرس

برخی از عوامل ممکن است نتایج سونوگرافی داپلر رنگی را دچار انحراف و خطا کند. این عوامل عبارتند از:

  • چاقی
  • ضربان قلب نامنظم
  • بیماری های قلبی عروقی
  • سیگار کشیدن قبل از تصویربرداری
  • معمولاً تکنسین سونوگرافی در مورد نتایج سونوگرافی داپلر با بیمار صحبتی نمی کند و این نتایج را مسقیماً برای تفسیر به پزشک ارسال می کند. پزشک شما مسئول تفسیر نتایج سونوگرافی داپلر عروق و صحبت با شما در خصوص هر گونه مشکل احتمالی در رگ های خونی شماست.
جمع بندی

سونوگرافی داپلر رنگی عروق به شناسایی مشکلاتی که ممکن است سبب اختلال در گردش خون شوند کمک می کند. این آزمایش یک روش غیر تهاجمی است که نیاز به آمادگی کمی دارد و هر فردی می تواند آن را انجام دهد. این آزمایش ممکن است در مطب پزشک و یا در مراکز خصوصی یا دولتی سونوگرافی و رادیولوژی انجام شود. در مرکز تصویر برداری پزشکی پارس آزمایش سونوگرافی رنگی داپلر عروق با استفاده از آخرین تجهیزات و با بهره گیری از تیمی از متخصصین حرفه ای در این امر انجام می شود و نتایج در اسرع وقت در اختیار بیمار و تیم درمانی او قرار می گیرد

سونوگرافی تیروئید چه زمانی انجام میشود؟

/در /توسط

سونوگرافی تیروئید چه زمانی انجام میشود؟

در سونوگرافی تیروئید از امواج فراصوت استفاده می‌شود . از این تصویربرداری به منظور تعیین شکل و اندازه غده تیروئید استفاده می ‌شود . شکل و اندازه غده تیروئید در اثر بیماری هایی مانند کم کاری و پر کاری تیروئید تغییر می کند . با این روش ندول‌ های ( توده‌ ها ) داخل غده تیروئید و ناحیه گردن به راحتی دیده می‌ شود . اولتراسونیک یا سونوگرافی از تیروئید و گردن یک روش غیرتهاجمی ، بدون درد و عارضه است . سونوگرافی تیروئید بسیار حساس است و بسیاری از ندول هایی که احساس نمی شوند در طی سونوگرافی قابل دیدن بوده و تقریبا در سونو ۷۰ درصد بزرگسالان دیده می شود .

شما می‌توانید برای انجام سونوگرافی تیروئید و سونوگرافی داپلر تیروئید، به مرکز تخصصی تصویر برداری پزشکی پارس در طالقانی کرج  مراجعه نمایید. لطفا جهت تعیین نوبت با شماره تلفن ۰۲۶۳۲۷۰۹۲۴۰ تماس حاصل فرمایید.

سونوگرافی تیروئید چه کاربردی دارد؟
  • جهت تشخیص یک توده در تیروئید و یا ساختار مجاور آن .
  • جهت تجزیه و تحلیل ظاهر ندول های تیروئید و بررسی خوش خیمی یا بدخیمی ( سرطان تیروئید ) این ندول ها و اینکه آیا نیاز به بیوپسی وجود دارد یا خیر .
  • برای بررسی و تشخیص ندول های بیشتر از تعداد ندول هایی که در معاینه فیزیکی احساس شده اند .
  • برای بررسی تعداد ندول هایی که در طول یک زمان مشخصی به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده اند .

همچنین چون امواج صوتی به طور همزمان با انجام سونوگرافی تشکیل می شوند این قابلیت را دارد که در هدایت دقیق سوزن بیوپسی به بافت هدف مثلا ندول تیروئید به پزشک کمک کند . این خاصیت سونوگرافی در انجام روش های درمانی کم تهاجمی نظیر درمان توده های تیروئید با امواج بی خطر ماکرویو و R.F استفاده می شود .

ندول های غده تیروئید

ندول تیروئید نوعی برجستگی است که اکثرا از خود بافت تیروئید منشا می گیرد و در داخل یا بر سطح آن رشد می کند و معمولا ارتباطی با پر کاری یا کم کاری غده تیروئید ندارد . ندول های تیروئید به شکل منفرد یا متعدد به وجود می آیند . ندول های تیروئید پدیده شایعی در جمعیت کشور ما می باشد .

ندول‌های تیروئید می‌توانند بدخیم (سرطانی) و یا خوش‌خیم باشند . اغلب ندول های تیروئید خوش خیم هستند . انجمن تیروئید بریتانیا ( BTA ) در سال ۲۰۱۴ دستورالعمل‌های بالینی در مورد مدیریت سرطان تیروئید را منتشر کرد .

در این دستورالعمل‌ ها استفاده از سیستم درجه‌ بندی U1 تا U5 برای ارزیابی خطر بدخیمی‌ ها در نظر گرفته شده بود . این تقسیم ‌بندی مشابه طبقه ‌بندی سیستم‌ های اطلاعاتی پستان BIRADS ) ) است . به طور خلاصه طبقه‌ بندی ندول ‌های تیروئید به شرح زیر است :
U1 : ندول تیروئید نرمال
U2 : ندول تیروئید خوش‌ خیم
U3 : ندول تیروئید نا مشخص
U4 : ندول تیروئید مشکوک به بد خیمی
U5 : تیروئید مبتلا به ندول‌ های بد خیم یا سرطان

سونولوژیست ها برای تفسیر نتایج سونوگرافی تیروئید و گردن به شکل ندول‌ ها توجه زیادی می‌ کنند . یک نکته مهم در این روش تشخیصی ، انجام همزمان بیوپسی و نمونه ‌برداری همراه با سونوگرافی است . بیوپسی در حقیقت نمونه ‌برداری از بافت است که نسبت به تکه ‌برداری یا جراحی ، از تهاجم کمتری برخوردار است . دلیل آن تشخیص کامل بیماری سرطان در تیروئید است .

گاهی ندول‌ های توپرنشانه وجود یک توده بد خیم است که البته به روش‌ های تشخیصی دیگری هم نیاز پیدا می ‌کنند . اما ندول‌ های کیستیک از مایعات و چربی پر شده‌اند که عمدتا خوش خیم هستند . در بیشتر مواقع در همان سونوگرافی اول این نوع ندول‌ها تشخیص داده می‌شوند و به روش تشخیصی دیگری نیاز ندارند .

سونوگرافی داپلر تیروئید

سونوگرافی داپلر تیروئید ابزاری برای شناسایی بد خیمی های موجود در غده تیروئید می باشد . این سونوگرافی پیشرفته به پزشکان کمک می نماید تا پیش از وقوع بیماری جدی مانند سرطان و بد خیم شدن غدد بدن ، با کشف عارضه از وقوع آن پیشگیری نمایند . سونوگرافی رنگی تیروئید یکی از حساس ترین و دقیق ترین سونوگرافی ها بوده و به کشف انواع بیماری های غده تیروئید کمک می کند . به منظور تکمیل این سونوگرافی ، آزمایش تیروئید توصیه می گردد .

در هنگام سونوگرافی داپلر لازم است به نکات زیر توجه کنید :

  • زمان انجام سونوگرافی از صحبت کردن پرهیز نمایید .
  • بهتر است زمان انجام سونوگرافی برگه آزمایش پیشین خود را به همراه داشته باشید .
  • پیش از شروع سونوگرافی ، اجسام حاوی فلز را همچون گردنبند و گیره سر از خود دور نمایید .

سکته مغزی:روش دهای مدرن تصویربرداری تشخیصی و درمانی

/در /توسط

سکته مغزی چیست؟

برای پاسخ به این سوال بایستی ابتدا بدانیم که مغز مسئولیت کنترل تمامی فعالیتهای حرکتی اندام ها، حواس مختلف (شنیدن، دیدن، لمس کردن، بویائی، چشائی) و عملکرد احشاء داخلی انسان را به عهده دارد و به طور متوسط ۵/۱ کیلوگرم وزن داشته و با اینکه ۲% وزن بدن را شامل می‌شود.

ولی ۱۵% تا ۲۰% خون بدن را از طریق چهار رگ مهم دریافت می‌کند که وابستگی شدید مغز را به میزان خونرسانی نشان می دهد. بنابراین تقریباً نقطه به نقطه بافت مغز دارای یک وظیفه است و در صورت از کار افتادن آن می‌تواند علائمی در بیمار ایجاد کند.

هرگاه جریان خون هر بخش از مغز قطع شود باعث از کار افتادن بخشی از فعالیت بدن می‌شود که به این حالت “سکته مغزی” می‌گویند که عبارت است از سکته یا وقفه ناگهانی در عملکرد بخشی از بدن مثل بی حسی یا فلج شدن یک طرف بدن، یک طرف صورت، نابینائی ناگهانی، کری ناگهانی، عدم امکان صحبت کردن و غیره که نوع علامت بستگی به رگی است که در مغز بسته می‌شود.
سکته مغزی دومین علت مرگ در کل دنیا است و به طور متوسط در امریکا در هر ۴۰ ثانیه یک نفر دچار سکته می‌شود و از این تعداد ۱۵ تا ۳۰% به طور دائم دچار ناتوانی می‌گردند (یعنی مثلا فلج می‌شوند برای تمام عمر).

بنابراین سکته مغزی علاوه بر اینکه دومین علت مرگ بعد از سکته قلبی است(از هر ۱۶ نفر که در امریکا می میرند ۱ نفر آن به علت سکته مغزی است) عامل اصلی ناتوانی‌های طولانی مدت و شدید در انسان نیز می‌باشد.
عواملی که باعث افزایش سکته می‌شوند عبارتند از: سن بالا، فشار خون بالا، سکته قبلی در مغز، دیابت، چربی خون بالا (کلسترول بالا) مصرف سیگار، عدم تحرک بدنی، مصرف الکل، چاقی و تغذیه نادرست و ناسالم است.
معمولا پزشکان متخصص مغز و اعصاب و متخصصان طب اورژانس با مشاهده علام فوق فوراً برای بیمار تشخیص سکته مغزی را که اصطلاح قدیمی آن (CVA) Cerebrovascular Accident و اصطلاح جدید آن Stroke است را می‌دهند.

ولی نکته مهم این است که “سکته مغزی” حداقل ۱۰ علت دارد یعنی تومور مغزی، خونریزی داخلی مغز (به علت پارگی رگ یا بدشکلی‌های مادرزادی رگهای مغزی)، عفونت‌های مغزی، انتشار تومورهای بدخیم سایر احشاء بدن به مغز (متاستاز)، ضایعات التهابی مثل MS یا انسفالیت‌ها و واسکولیت‌ها و غیره نیز می‌توانند با علائم سکته مغزی مراجعه نمایند که هر یک روش درمانی خاص خود را دارند.

در اینجا است که سایر روشهای تشخیصی غیر از معاینه بیمار اهمیت می‌یابد که مهمترین آن عکسبرداری از مغز است که شامل CT scan و MRI است.

روشهای تصویر برداری سکته مغزی

برای ارزیابی بهتر ما می‌توانیم این روشها را به دو دسته تقسیم بندی نمائیم:

۱. تصویربرداری معمولی

طبقه بندی کنیم که در روش تصویربرداری معمولی از CT scan و MRI استفاده می‌شود و اولین کاری که در هر بیمار مشکوک به سکته مغزی بایستی حتما انجام شود CT scan مغز است.

ولی بایستی بدانیم که در CT scan معمولی هدف فقط برای بررسی این است که آیا خونریزی عامل سکته است یا خیر چون بر روش درمان تأثیر می گذارد یعنی درمان سکته مغزی استفاده از داروهای رقیق کننده خون است و اگر کسی خونریزی داشته باشد و پزشک CT scan نکرده باشد و از این داروها استفاده کند، همین داروها باعث تشدید خونریزی و مرگ بیمار با تشدید عوارض می‌شود.

CT scan در تشخیص خونریزی از MRI هم بهتر است (حساسیت CT 89% و MRI 81% است) ولی MRI معمولی از CT در تشخیص سکته بهتر است.

با این وجود هر دو اینها در تشخیص سکته در زمانی که درمان موثر است محدودیت دارند. برای فهم این محدودیت نیاز است که بدانیم بعد از شروع علائم سکته مغزی، فقط ۶ساعت پزشکان فرصت دارند که اقدامات درمانی را برای حفظ مغز دچار سکته و درمان سلولهای مغزی در خطر انجام دهند و اگر ۶ ساعت بگذرد عملا اقدامات درمانی بی تاثیر می‌شود.

با توجه به این اصل مهم، هم CT scan و هم MRI معمولی تقریبا هیچ ارزش تشخیصی برای نشان دادن سکته مغزی در ساعات اولیه ندارند به طوری که در ۱۲ ساعت اول بعد از شروع علائم CT scan نرمال است. در حالی که در ۵ تا ۶ ساعت اول بعد از شروع علائم سکته، MRI نرمال است و چیزی را نشان نمی دهد.

با توجه به این که کلا برای نجات مغز با روشهای مدرن (که برای اطلاع از آن می‌توانید به مقاله “مراکز سکته” در همین مجله مراجعه نمایید) تنها ۶ ساعت فرصت وجوددارد، چون CT scan و MRI در “ساعات طلائی” درمان که همان ۶ ساعت اول است کمک کننده نمی باشند.

اکنون نسل جدیدی از تکنیک‌های CT scan و MRI مورد استفاده قرار گرفته است که بر خلاف روشهای معمولی که بیشتر آناتومی و ساختمان مغز را نشان می‌دهند این روشها، علاوه بر ساختار، نحوه عملکرد یا فیزیولوژی بافت مغزی را هم مورد ارزیابی قرار می‌دهد.

۲. روش‌های تصویربرداری پیشرفته (مدرن)

در این روشها CT scan و MRI علاوه بر ارزیابی ساختمان اجزاء مغز قادر به ارزیابی نحوه عملکرد یا فیزیولوژی بافت مغز نیز می باشد. به این ترتیب میزان جریان خون در بافت مغزی (پرفیوژن) در تکنیکی به نام پرفیوژن CT scan مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و نواحی که دچار قطع یا کاهش خون شده اند از بافت طبیعی به راحتی قابل تشخیص شده و بر اساس آن می‌توان درمان انجام داد.

در MRI اما می‌توان از تکنیک تصویربرداری دیگری به نام “دیفیوژن” که در واقع میزان و چگونگی انتشار آب را در مغز ارزیابی می‌کند و معمولاً بعد از حدود ۱۰ دقیقه (مقایسه کنید با نرمال بودن CT scan معمولی در ۱۲ ساعت ال و MRI در ۶-۵ ساعت اول بعد از شروع علائم بالینی)، قادر است وقوع سکته حاد و فوق حاد را نشان دهد و در نتیجه فورا درمان را می توان با استفاده از این تکنیک جدید انجام داد.
حرکت نرمال آب در مغز (انتشار خون و مواد غذایی در یک محیط مایع است) در مناطق دچار سکته از بقیه مغز که طبیعی است به خوبی در تصاویر دیفیوژن MR قابل تمایز شده و تشخیص سکته داده می‌شود.

بعداً دوباره میزان جریان خون در مغز را که “تکنیک پرفیوژن” می‌تواند آن را ارزیابی کند بررسی شده و با مقایسه یافته های دیفیوژن MR مناطق دچار کم خونی را شناسایی و سپس درمان را شروع می کنند و آن را نشان داده و بعد از این پزشکان می‌توانند درمان را شروع نمایند .

با این ابزار یعنی CT پرفیوژن و یا MRI دیفیوژن و پرفیوژن متخصصان تصویربرداری وقوع سکته مغزی را در همان دقایق اولیه از شروع سکته (حدود ۱۰ دقیقه) تشخیص داده و بر اساس معیارهای خاص متخصصان نورولوژی و رادیولوژی (اینترونشنال رادیولوژیست) در “مراکز سکته” که به آن Stroke center می‌گویند به روشهای درمانی مداخله ای اقدام به
۱. تزریق رقیق کننده خون برای ذوب یا حل کردن لخته عامل انسداد رگ کرده
۲. و یا با استفاده از وسایل فلزی ظریف لخته را قطعه قطعه کرده و سپس آن را حل کرده
۳. و یا با استفاده از به کار بردن لوله‌های فنری شکل (استنت و بالن) محل تنگی در رگ را باز می‌کنند .

سونوگرافی NT , استخوان بینی

/در /توسط

سونوگرافی NT

هدف از این نوع سونوگرافی تثبیت بیماریهای متعدد در مقطع زمانی سه ماه اول و دو هفته بعد از ان میباشد.

سونوگرافی استخوان بینی در هر سن حاملگی خصوصا بین هفته های ۱۱-۱۵ انجام میشود .

رویت نشدن این استخوان در جنین به طول بین ۴-۶۴mm احتمال سندروم داون را ۱۸برابر میکند. رویت نشدن این استخوان در جنین به طول بین ۶۴-۸۴mm احتمال سندروم داون را ۴۴ برابر میکند. هیپوپلازی ویا کوچکی استخوان نازال ( کمتر ا۲.۵mm متر در بین هفته های ۱۵-۲۰ ) و کمتر بودن اندازه ان از پرسنتایل ۲.۵%غیر طبیعی میباشد.

در سه ماهه اول : نبود استخوان نازال در ۶۷% بیماران trosomy 18 – -down و در ۹% بیماران turner دیده میشود.
در سه ماهه دوم : ۱.۲% جنینهای نرمال هیپولازی و کوچکی استخوانهای نازال دارند ولی بیماران down در ۶۲% و trisomy 18 در ۱۸% هیپولازی و کوچکی استخوان بینی دارند.

لازم به ذکر است که اسخوان بینی در هر سنی از حاملگی قابل اندازه گیری میباشد و ارزش تشخیصی دارد ولی به علت همراهی با سونوگرافی NT بیشتر در ماه های سه ماهه دوم استفاده میشود. شکل استخوان بینی و زاویه ان با استخوان پیشانی در تشخیص بسیاری از بیماریها در هر گروه سنی کمک کننده میباشد.

سونوگرافی NT در بین هفته های ۱۱ – ۱۴ انجام میشود و هدف از ان اندازه گیری مایع زیر پوست در ناحیه nگردن جنین میباشد.

در بعضی از بیماریها به علت اشکال در تشکیل سیستم لنفاتیک و یا به علت اشکال در کارکرد قلب جنین و یا به علت فرار مایع از داخل عروق به فضای بین سلولی در پشت گردن جنین افزایش مقدار مایع در زیر پوست دبده میشود. همانطور که در گرافی پایین دیده میشود در جنین بیمار نسوج نرم ناحیه گردن زیاد شده است.

وضعیت بسیار مطلوب رادیولوژی ایران در دنیا

/در /توسط

با استفاده از این روش می توان به مادر و جنین کمک کرد و می توان ناهنجاری های مغز مانند گشاد بودن بطن های مغزی، ناهنجاری منجر به انسداد مایع مغزی نخاعی، ستون فقرات و تومورهای این ناحیه مانند میلو مننگوسل( نوعی نقص در لوله عصبی جنین)، ناهنجاری های قفسه سینه مانند پاره و ناقص بودن دیافراگم را تشخیص داد.

در صورت تشخیص، جراحان می توانند برخی از این ناهنجاری ها را در زمان جنینی به وسیله جراحی بسته عمل کنند و یا با اطلاع از ناهنجاری های جنینی، بلافاصله پس از به دنیا آمدن نوزاد، او را مورد عمل جراحی قرار دهند.

از جمله مزایای این روش این است وقتی نوزاد با علائم تنگی نفس شدید در اثر پارگی مادرزادی دیافراگم به دنیا آید ممکن است تا زمان کشف علت، نوزاد از بین برود اما وقتی با روش ام آرآی مشخص شده باشد پس از به دنیا آمدن، بلافاصله، پارگی مادرزادی دیافراگم اصلاح می شود.

به طور معمول زن باردار در طول بارداری باید سه بارسونوگرافی انجام دهد، در صورتی که در سونوگرافی ناهنجاری هایی ملاحظه شود که در تشخیص آن شک وجود داشته باشد ام آرآی می تواند به مادر و جنین کمک کند.

در ام آر ای علاوه بر بیماری ها و ناهنجاری های جنین ، ناهنجاری های مادر در دوران بارداری مانند انسداد مسیر کلیه یا هیدرونفرو، مشکلات داخل لگن و یا توده و توموری قابل تشخیص است.