ام ار آی چیست؟

ام ار آی روش تصویر برداری پزشکی است.امواجی که در فرایند MRI مورد استفاده قرار میگیرد امواج رادیویی و مغناطیسی هستند که ضرری برای بدن ندارند طبق قوانینی که در فیزیک وجود دارد، پروتون هایی که در هسته ی اتم ها قرار گرفته اند مانند کره زمین ، حول یک محور به دور خود می چرخند و یک میدان مغناطیسی ، اطراف خود تولید می کنند. در MRI  نیز برای تصویربرداری از داخل بدن از این قانون فیزیک و میدان مغناطیسی ایجاد شده استفاده می کنند.

بدن انسان بطور عمده از اب و چربی تشکیل شده است آب که خود تشکیل شده از دو اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن می باشد، حدود ۳/۲ وزن بدن را شامل می شود همچنین چربی نیز به مقدار زیاد حاوی هیدروزن است بنابراین مقدار اتم هیدروژن بدون حدود ۶۳ درصد است. هیدروژن موجود در بدن دارای خواصی است که به هدایت و کنترل میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط امواج ، کمک می کند به همین دلیل ام ار آی به عنوان یک روش تشخیصی مناسب شناخته می شود.

بطور خلاصه در MRI ، بیمار درون یک میدان مغناطیسی بسیار قوی قرار می گیرد دستگاه MRI لوله ای است که توسط آهن ربای دایره ای شکل ، احاطه شده است که باغعث ایجاد میدان مغناطیسی می شود این میدان مغناطیسی باعث می شود که پروتون ها ی هسته اتم ، در محوری که امتداد خطوط میدان مغناطیسی قرار دارد ، بچرخند پس از قرار گرفتن بیمار درون میدان مغناطیسی امواج رادیویی خاصی بصورت پالس به بدن بیمار فرستاده می شود و باعث می شود که محور چرخش پروتون ها کمی تغییر کند با تمام شدن یا قطع ارسال پالس های رادیویی به بدن محور چرخشی پروتون ها مجددا در راستای خطوط میدان مغناطیسی قرار می گیرد این بازگشت به محور قبلی موجب ایجاد موج رادیویی می شود سپس این امواج توسط گیرنده های MRI  دریافت می شوند و به رایانه ارسال می شوند امواج در رایانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و به تصاویری از درون بدن تبدیل می شوند هر نقطه از بدن که پالس های قویتری ارسال کند یعنی هیدروزن بیشتری دارد و نشان دهنده ی آب بیشتر در آن نقاط می باشد میتوان گفت MRI  نشان می دهد کدام نقطه بدن میزان آب بشتری دارد و با بیمار شدن بافت ها این غلظت آب تغییر می کند

امروزه برای تشخیص بسیاری از بیماری ها انجام MRI توصیه می شود بعنوان مثال تمام ناهنجاری های مغز و نخاع توسط MRI  تشخیص داده می شود.

MRI مغز : برای بررسی مغز ، نخاع ، چشم ها ، گوش و سایر اعضای سر و گردن به کار می رود . همچنین در تشخیص مشکلات ستون فقرات مانند پارگی و جابجایی دیسک بین مهره ها ، تشخیص و بررسی تومورها ، خونریزی مغز و سکته های مغزی کاربرد دارد.

MRI ستون مهره ها :

جهت بررسی مشکلات نواحی ستون فقرات مانند بیرون زدگی یا تورم دیسک و تنگ شدن کانال نخاعی کاربرد دارد علاوه بر این بررسی وضعیت بیمارانی که تحت عمل جراحی ستون فقرات قرار گرفته اند.

MRI مفاصل و استخوانها : در MRI مفاصل و استخوان ها وضعیت استخوان ها و مفاصل و نیزبافت نرمی که به آن متصل مثل عضلات و تاندون ها ، مورد بررسی قرار می گیرد.

MRI شکم : مهمترین کاربرد MRI  در شکم ، بررسی کبد ، پانکراس و بطورکلی اندام های درونی شکم می باشد. گاه mri با تزریق ماده حاجب مخصوص mri گادولینیوم جهت افزایش کنتراست تصویر انجام می شود.

MRI مخصوص دستگاه گردش خون و عروق : برای بررسی عروق مرتبط با مغز و گردن و بررسی قلب و عروق کاربرد دارد.

نکاتی که قبل از انجام MRI  باید رعایت کنید:

به منظور بالا بودن دقت نتایج حاصل از MRI لازم است بیماران نکاتی را رعایت کنند

بیمار باید در طول تصویربرداری در محفظه دستگاه کاملا بی حرکت باشد و به توصیه های کارشناس و پرستار بخش mri عمل کند.

در زمان انجام MRI صداهای زیادی تولید می شوداین صداها طبیعی است پس نگران نباشید و نترسید در صورتی که از قرار گرفتن در محیط های تنگ دچار هراس و اضطراب می شوید قبل از شروع MRI کارشناس یا پرستار بخش را در جریان قرار دهید.

بدلیل اینکه برای انجام MRI بیمار درون یک میدان مغناطیسی قرار میگیرد وجود اجسام فلزی ممکن است موجب اختلال و حتی خطر شود از اینرو در صورت داشتن سمعک باتری قلبی یا دریچه مصنوعی قلب کاشت حلزون گوش پلاتین و … حتما بخش MRI را در جریان قرار دهید.

همچنین باید از بهمراه داشتن وسایل الکترونیکی مانند تلفن همراه زیورالات کارت اعتباری و … خودداری کنید.

در صورتیکه قصد انجام MRI سر یا صورت دارید از آرایش کردن و داشتن لنزهای تماسی اجتناب کنید.

گاهی برای تشخیص بهتر پزشک استفاده از ماده حاجب را توصیه می کند.

این ماده داخل سیاهرگ بیمار تزریق می شود بیمار باید حداقل ۴ ساعت قبل از تزریق ناشتا باشد و هرگونه حساسیت دارویی یا غذایی را اطلاع دهد.

دقت کنید که اجسام زیر را تحت هیچ شرایط به همراه نداشته باشید

انواع کارت های بانکی

اجسام الکترونیکی مانند تلفن همراه و ساعت هوشمند

سمعک

گیره و سنجاق مو

انواع کلید – ساعت

انواع سکه

لباس های حاوی دکمه ، قلاب و سنجاق

کفش و کمربند

ایمپلنت گوش

گیره آنوریسم مغزی

قطعات فلزی در بدن

دندان مصنوعی

باطری قلبی از موارد منع انجام ام ار آی است

در صورتی که ترس از فضای بسته دارید ( کلاستروفوبیا) حتما از قبل اطلاع دهید

عوارض جانبی MRI

MRI یک روش تشخیصی بی خطر برای بدن محسوب می شود اما در برخی از افراد ممکن است پس از انجام MRI عوارض جانبی کوتاه مدتی بوجود آید.

احساس خستگی

سردرد برخی بیماران پس از پایان MRI ممکن است از سردرد شکایت کنند یکی از علل سردرد ممکن است صداهای باشد که در حین انجام MRI تولید می شود

سرگیجه : ممکن است بلافاصله یا چندین ساعت پس از MRI بوجود آید.

 

زنان باردار نباید در طول سه ماهه اول بارداری خود MRI بگیرند مگر اینکه انجام MRI الزامی باشد البته MRI با تزریق ماده کنتراست به هیچ وجه توصیه نمی شود.

کاربرد MRI

مشاهده تشخیص ناهنجاری های مغز و نخاع

مشاهده و تشخیص تومور مغزی کیست ها و سایر ناهنجاری ها در قسمت های مختلف بدن

غربالگری سرطان سینه برای زنانی که در معرض خطر بالای سرطان سینه قرار دارند (MR ماموگرافی )

صدمات یا ناهنجار یهای مفاصل مانند شانه و زانو و …

تشخیص بیمار یهای اندام های شکم مانند کبد

ارزیابی درد لگن در زنان با عللی مانند فیبروم و آندومتریوز

ارزیابی و تشخیص کانسر پروستات

تشخیص بیمار یهای عروق شریانی و وریدی کل بدن

سخن پایانی

MRI یک روش تصویربرداری ایمن و مفید است که پزشک به دلایل مختلف آنرا تجویز می کند اگر برای انجام MRI نگران هستید و یا ابهاماتی دارید پزشکان متخصص و کادر حرفه ایی مرکز تصویربرداری پارس آماده پاسخگویی به شما هستند. همچنین می توانید از تجهیزات به روز و ککارآمد این مرکز برای انجام انواع روش های تصویربرداری استفاده کنید.