الاستوگرافی کبد چیست؟ چگونه انجام میشود و کاربردش چیست؟

الاستوگرافی کبد نوعی روش تشخیصی برای سنجش سفتی بافت کبد است.

یکی از مهمترین بیماری های قابل تشخیص با الاستوگرافی ، سیروز کبدی است که الاستوگرافی شدت سیروز کبدی را بر اساس میزان فیبروز کبد مشخص میکند.

کبد یکی از حیاتی‌ترین عضوهای بدن می‌باشد که وظایف بسیار گسترده‌ای از جمله:

سم زدایی بدن، تولید پروتئین و آنزیم، تعادل هورمون‌های بدن، تامین برخی از ویتامین‌ها، جداسازی باکتری از خون و…. را بر عهده دارد؛

بنابراین کوچکترین مشکل در این عضو حیاتی، باعث اختلال در عملکرد کل بدن شده و خطرناک است.

یکی از راه‌های تشخیص بیماری کبد، سنجش سفتی بافت کبد است.

بررسی میزان سفتی بافت کبد در بیماری‌هایی مثل سرطان بسیار مهم و حائز اهمیت است.

هدف اصلی الاستوگرافی کبد، سنجش میزان سفتی بافت کبد بوده که امروزه این روش به دلیل تشخیص به موقع بیماری، بسیار مورد توجه واقع شده است.

الاستوگرافی کبد چیست؟

از گذشته تاکنون برای بررسی میزان سفت بودن بافت‌های نرم بدن از لمس دستی استفاده می‌شود، اما این روش برای اندام‌های داخلی بدن قابل استفاده نیست و باید از روش‌های دیگری استفاده نمود.

الاستوگرافی کبد یک نوع تصویربرداری از اعضای عمقی و داخلی بدن بوده که کاملا غیر تهاجمی و بی خطر است.

پزشک به کمک نتایج بدست آمده از الاستوگرافی، می‌تواند به تشخیص دقیقی از انواع بیماری‌ها برسد. گاهی پزشک پس از بررسی نتیجه الاستوگرافی برای تشخیص بهتر، آزمایش‌های بیشتری تجویز می‌کند.

در واقع الاستوگرافی برای ارزیابی فیبروز کبد، توسط پزشک متخصص تجویز می‌گردد و هدف آن تشخیص بیماری‌هایی اعم از: هپاتیت ویروسی، بیماری کبد چرب، بیماری کبد مرتبط با دارو و…. است.

انواع الاستوگرافی

الاستوگرافی اندام‌های داخلی و عمقی بدن مانند کبد، به دو روش به نام فیبرواسکن و الاستوگرافی MRI انجام می‌شود. دقت تشخیص، زمان تصویربرداری، تجهیزات و.. در این دو روش کاملا متفاوت است.

الاستوگرافی کبد (فیبرواسکن): برای الاستوگرافی کبد به روش فیبرو اسکن، تصویربرداری به کمک دستگاه سونوگرافی و امواج صوت انجام می‌شود.
الاستوگرافی رزونانس مغناطیسی( MRI): در الاستوگرافی رزونانس مغناطیسی، از دستگاه تونل شکل MRI برای تصویربرداری بافت‌های داخلی بدن استفاده می‌شود. در این روش بجای استفاده از امواج صوتی، امواج رادیویی قدرتمند مورد استفاده قرار می‌گیرند. دقت تصویربرداری این روش بیشتر از فیبرواسکن است.

الاستوگرافی کبد چگونه انجام می شود؟

همانطور ه اشاره کردیم الاستوگرافی کبد به دو روش انجام می‌شود که بسته به نوع آن، مراحل انجام الاستوگرافی متفاوت خواهد بود.

الاستوگرافی کبد به دو روش فیبرو اسکن و ام آر آی، طبق مراحل زیر انجام می‌شود:

۱- مراحل الاستوگرافی فیبرواسکن

بیمار بر روی تخت معاینه دراز می‌کشد.
پزشک مقداری ژل بر روی بدن بیمار قرار می‌دهد.
پروب دستگاه سونوگرافی بر روی دیواره پایینی قفسه سینه و بین دنده‌ها قرار می‌گیرد.
امواج صوتی از طریق پروب دستگاه به درون بدن انتقال داده می‌شوند.
امواج صوتی اندازه گیری سفتی بافت کبد را انجام می‌دهند.
نتایج بدست آمده از امواج صوتی بر روی دستگاه ثبت می‌شوند.
با استفاده از نتایج بدست آمده پزشک می‌تواند انواع بیماری‌های کبدی را تشخیص دهد.
زمان انجام الاستوگرافی فیبرواسکن حدود ۱۰ الی ۱۵ دقیقه می‌باشد.
پس از اتمام تصویربرداری، بیمار می‌تواند از روی تخت معاینه بلند شود.

۲- مراحل الاستوگرافی MRI

بیمار بر روی تخت مخصوص دستگاه ام آر آی دراز می‌کشد.
رادیولوژیست یک پد کوچک بر روی شکم بیمار قرار داده تا با استفاده از این پد بتواند امواج رادیویی را به کبد انتقال دهد.
بیمار به درون تونل دستگاه ام آر آی منتقل می‌شود و پس از آن پد فعال شده و اندازه گیری‌های کبد را ارسال می‌کند.
اندازه گیری‌ها بر روی دستگاه ثبت می‌شوند و با استفاده از این نتایج به راحتی می‌توان میزان سفتی بافت کبد را بررسی کرد.
الاستوگرافی کبد با استفاده از دستگاه ام آر آی، حدودا بین ۳۰ الی ۶۰ دقیقه طول می‌کشد.
اگر به بیمار داروی بیهوشی تزریق نشده باشد، می‌تواند بلافاصله پس از الاستوگرافی از روی تخت بلند شود.

با الاستوگرافی کبد چه بیماری هایی قابل تشخیص است؟

پزشک متخصص با بررسی نتایج الاستوگرافی کبد و سنجش میزان سفتی بافت کبد، بسیاری بیماری‌ها را تشخیص می‌دهد. الاستوگرافی شدت سیروز کبدی را بر اساس میزان فیبروز کبد مشخص میکند. از بیمارهایی که به کمک الاستوگرافی قابل تشخیص هستند، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

سیروز کبدی
بیماری کبدی مرتبط با الکل
کبد چرب غیر الکلی
هپاتیت خود ایمنی
هپاتیت B و C
بیماری کبد مرتبط با دارو
بیماری کلستاتیک کبد
هماکروتوز

چگونگی ارتباط الاستوگرافی و درصد چربی کبد

یکی از روش های تشخیص درصد چربی کبد الاستوگرافی است که بصورت ارزیابی غیرمستقیم انجام می شود. چگونگی ارتباط الاستوگرافی و درصد چربی کبد در ۳ مورد زیر توضیح داده شده است :

تغییرات بافتی: تجمع چربی در کبد می‌تواند منجر به التهاب و فیبروز شود. این تغییرات بافتی باعث افزایش سفتی کبد می‌شود که توسط الاستوگرافی قابل اندازه‌گیری است
ارزیابی غیرمستقیم: الاستوگرافی به طور مستقیم درصد چربی کبد را تعیین نمی‌کند، اما می‌تواند به طور غیرمستقیم اطلاعاتی در مورد میزان تغییرات بافتی ناشی از تجمع چربی ارائه دهد.
تشخیص و مرحله‌بندی: نتایج الاستوگرافی به پزشکان کمک می‌کند تا شدت بیماری کبد چرب را تشخیص داده و مرحله‌بندی کنند. این اطلاعات برای برنامه‌ریزی درمان و پیگیری وضعیت بیمار بسیار مهم است.

آمادگی لازم قبل از الاستوگرافی کبد

برخی از دارو و مواد غذایی بر روی سفت شدن بافت کبد تاثیر می‌گذارند، به همین دلیل باید ۶ الی ۸ ساعت قبل از الاستوگرافی کبد، ناشتا باشید.

همچنین توصیه می‌شود که شب قبل از الاستوگرافی، از مصرف غذاهای چرب و شیرین خودداری کنید( مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های شیرین باعث سفتی بافت کبد می‌شود).

حتما لیستی از داروهایی که مصرف می‌کنید به پزشک نشان دهید. اگر الاستوگرافی رزونانس مغناطیسی برای شما تجویز شده است، از بردن اجسام فلزی به درون اتاق ام آر آی جدا خودداری کنید.

الاستوگرافی کبد برای چه کسانی مناسب نیست؟

الاستوگرافی کبد یک روش غیر تهاجمی و بدون درد و کاملا بی‌خطر است، اما این روش نیز مانند هر روش درمانی دیگری، برای برخی از افراد مناسب نیست و نمی‌توانند الاستوگرافی را انجام دهند.

الاستوگرافی کبد برای افراد زیر مناسب نیست:

افرادی که در شکم آنها تجمع مایعات وجود دارد( تجمع مایعات به دلیل برخی از بیماری‌های خاص رخ می‌دهد).
افرادی که به هپاتیت شدید مبتلا هستند.
افرادی که دارای اضافه وزن بسیار زیادی هستند.
افرادی که اختلال قلب راست دارند.
افرادی که فضای بین دنده آنها بسیار کوچک و محدود است.
افرادی که دارای ایمپلنت فلزی در بدن هستند، نمی‌توانند الاستوگرافی MRI را انجام دهند.
خانم‌های باردار یا خانم هایی که قصد بارداری دارند، بهتر است الاستوگرافی ام آر آی را انجام ندهند.

تفاوت میان الاستوگرافی و سونوگرافی کبد

در سونوگرافی هدف اصلی، بررسی شکل ظاهری کبد است؛

اما همانطور که عرض کردیم در الاستوگرافی علاوه بر برسی شکل ظاهری، میزان سفتی بافت کبد نیز مورد سنجش قرار می‌گیرد.

یکی دیگر از تفاوت‌های میان این دو روش، تجهیزات تصویربرداری است؛ در سونوگرافی تنها از دستگاه سونوگرافی استفاده می‌شود اما در الاستوگرافی علاوه بر دستگاه سونوگرافی، از دستگاه ام آر آی نیز استفاده می‌شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره liver elastography روی لینک کلیک کنید.

بهترین مرکز الاستوگرافی کبد در کرج

مرکز تصویربرداری پزشکی پارس، یکی از بهترین مراکز تصویربرداری در کرج بوده که بروزترین تجهیزات تصویربرداری را دارد.

در این مرکز علاوه بر الاستوگرافی کبد، خدمات پزشکی دیگری مثل سونوگرافی ، ام آر آی ، سی تی اسکن و… با بهترین تجهیزات و کادری حرفه‌ای و مجرب، ارائه می‌شود.

برای اطلاع از هزینه الاستوگرافی و دریافت نوبت، با شماره ۰۲۶۳۲۱۹۱ تماس بگیرید.

همچنین امکان دریافت نوبت اینترنتی از طریق سایت وجود دارد.

سوالات متداول درباره الاستوگرافی کبد

آیا الاستوگرافی کبد عوارض دارد؟

الاستوگرافی کبد یک روش غیر تهاجمی بوده که هیچ عوارضی برای بدن ندارد؛ اما گاهی ممکن است بدن بیمار به مواد بیهوشی که برای الاستوگرافی MRI به او تزریق می‌شود، واکنش آلرژیک نشان دهد. اما بطور کلی این روش عوارضی به همراه ندارد.

هزینه الاستوگرافی کبد چقدر است؟

هزینه الاستوگرافی کبد با توجه به دستمزد پزشک، دستگاه و تجهیزات مورد استفاده، مهارت پزشک و بسیاری موارد دیگر بستگی دارد. بهتر است برای اطلاع از قیمت الاستوگرافی، با مرکز تصویربرداری پارس تماس بگیرید.

چگونه نتیجه الاستوگرافی را تفسیر کنیم؟

تفسیر نتیجه الاستوگرافی باید توسط پزشک متخصص انجام شود؛ زیرا ممکن است پزشک پس از تفسیر نتیجه الاستوگرافی، برای بررسی بیشتر و دقیق‌تر، روش‌های تشخیصی دیگری تجویز نماید. پزشک متخصص با بررسی و سنجش میزان سفتی بافت کبد، بیماری را تشخیص داده و درمان به موقع را آغاز می‌کند.